Abduhamidov F. A

QATTIQ JISMLARNING MEXANIK XOSSALARI. 

 

       Deformasiya  deb  –  jismning  shakli  va  hajmini  ozgartirishiga  aytiladi. 

Qattiq  jism  deformasiyasi,  jismga  ta’sir  etayotgan  tashqi  kuchlar  natijasida 

jismni tashkil etuvchi zarralarning vaziyatini o’zgartirishidan vujudga keladi. 

       Qattiq jism deformasiyasining bir nechta turlari mavjud (51-rasm). 

51-rasm 

1 – cho’zilish; 2 – siljish; 3 – xamma tomonlama siqilish. 

        Agar  tashqi  kuch  ta’siri  to’xtaganda,  jism  boshlang’ich  shakli  va 

o’lchamlariga qaytsa, bunday deformasiya – elastik deformasiya deb ataladi. 

        Agar  tashqi  kuch  olinganda,  jism  deformasiyalangan  vaziyatini  saqlab 

qolsa, bunday deformasiya – plastik deformasiya deb ataladi. 

 

 

 

 

---

 

59 

Molekulyar fizika