Abduhamidov F. A

        Qaynash 

        Qaynash  –  suyuqliklarning  butun  xajmi  bo’yicha 

bug’lanishi  va  bu  bug’  pufaklarini  suyuqlik  yuzasiga  

ko’tarilishidir (36-rasm). 

     Qaynash  to’yingan  bug’  pufaklarininng  bosimi 

suyuqlik bosimiga tenglashganda boshlanadi. 

atm

atm

P

P

gh

P









 

     Qaynash 

temperaturasi 

atmosfera 

bosimiga 

proporsional.  Bosim  oertsa,  qaynash  temperaturasi 

ham  ortadi.  Bosim  kamaysa,  qaynash  temperaturasi 

ham kamayadi. 

     Normal  atmosfera  bosimida  suv  373  K  da 

qaynaydi. 

     Xavosi  qisman  so’rib  olingan  muhitda  suv  100

o

C  dan  past  temperaturada 

qaynaydi.  

---

 

49 

Molekulyar fizika 

     Agar  tog’ga  chiqadigan  bo’lsak,  atmosfera  bosimi  kamayadi,  buning 

natijasida  suvning  qaynash  tempera-  turasi  xam  pastlaydi,  taxminan  300  m 

balandlikka  ko’tarilganimizda  suvning  qaynash  temperaturasi  10

  o

C  ga 

kamayadi. 7000 m metr balandlikda esa bosim taxminan 0,4 10

5

 Pa, suvning 

qaynash temperaturasi esa 70

 o

C ga tushib ketadi.  

       

Yuqoridagi  xulosalardan  suvning  qaynash  temperaturasini  atmosfera 

bosimiga qarab ham aniqlash mumkinligi kelib chiqadi. Quyidagi jadvalda xar 

xil  temperaturalarda  to’yingan  bug’  bosimining  zichligiga  bog’liqligi 

keltirilgan.