Аба (Хўж.) – она: абам джоқ,иштə. Абай (Хўж.,Қўнғ.,Манғ.) – дўқ,пўписа. Абақламақ

зәйкир (Тўртк. C.бий) – катта қайчи дастасини бирлаштириб турувчи жундан тайёрланган ҳалқа: қырқлықкы зәйкири (C.бий).
зәкәр – анат. Эркак молларнинг жинсий органи.
зәләл (Манғ., Бер.) – зарар: зәләли ёқ (Бер.).
зәмбәр (Бер., Тўрт., Хўж., Манғ) – зәмбир (Қўнғ.) – замәбил.


зәмин//зәm̴инағач – бўйинтуруқдаги пастга осилган икки ёғоч.
зәнги (Қ.қиз) ̴ зәңги (Манғ., Бер.) ̴ зеңңи (Тўртк., C.бий) – 1.шоти, нарвон: ақ айванны зәнгиси (Қ.қиз); 2. Хоразм аравасида аравакаш ўтирадиган тахта.
зәнджәвил (Бер., Манғ.) ̴ зәрчәбил (Тўртк.) – бот. зарчўва.
зәнджирә – мед. куйдирги: ҳә қолыңа зәнджирә чыққыр (Бер.).
зәңги//зәңңи I. қ. зәнги: асманның зәңгиси ёқ (Манғ.).
зәңги II(Хўж., Қўнғ.) – узанги.
зәңгилик – миниладиган ҳайвонларнинг чап томони.
зәрдән-зәбәрдән – фолк. отнинг қимматбаҳо эгар-жабдуғлари; тилла, кумуш қўйиб ишланган от абзаллари.
зәрил//зәрүв – зарур: зәрүвләр зәрүв, кирийкәшгә не зәрүв? (Манғ.)
зәрлидәм (Бер.), - эск. зар қўйиб тикилган: зәрлидәм пота – аёлларнинг зарли рўмоли.
зәхмәт//зәҳмәт – меҳнат, иш: зәҳмет күн – меҳнат куни.
зә:к (Тўртк. C.бий, Ш.хон) – сарғиш (ранг).
зәй//зий – зах, захоб: мал бағибатқан джериң зеймә? (Қ.чоқ).
зәйкәш//зийкеш I – захкаш: зейкәш ерләрди ёғатыбатырмыз (Б.боз).
зәйкәш//зийкеш II – зовур: зий сувлар зийкәштән ағады (Қ.чоқ)
зерзәбил//зерзәвил – ерга киргур (хотинлар қарғиши).
зибик (Хўж.) – тинимсиз: бир зибик қатыны бар, бағалары джоқ (Қиёт).
зигирик//зигрик – анат. қуймич, думғаза.
зиядәтий (Тўртк) ̴ зиядәтий (Манғ., Бер.) ̴ зиятәтий (Хўж.) – ортиқча, ҳаддан зиёд: зиядәтийсин маңа бәр (Тўртк.).
зийләмәк – захламоқ; ери зийләп кетти (Бер.).
зил – оғир: нәдәйән зил, бу дәмир (C.бий).