A. Zikiryayev, A. To ‘ xtayev, I. Azimov, N. Sonin

duragaylash
  yoki 
chatishtirish usuli
  deb 
ataladi.
Irsiyat qonunlarini tahlil qilishni Mendel 
monoduragay
 chatishtirishdan 
— irsiy jihatdan bir juft belgisi bilan farq qiladigan ota­ona organizm larni 
chatishtirishdan boshladi.
Doni sariq va yashil no‘xat o‘simliklari chatishtirilsa, shu chatishtirish 
natijasida olinadigan birinchi avlod duragaylarning hammasida doni sariq 
bo‘ladi. Qarama­qarshi belgi (donlarning yashilligi) go‘yo yo‘qolib ketadi. 
Shuningdek,  doni  silliq  va  burishgan  o‘simliklar  o‘zaro  chatishtirilganda 
birinchi avlod (F
1
) silliq donli bo‘lgan, qizil va oq gulli no‘xatlarni o‘zaro 
chatishtirilganda  F
1
  (birinchi  bo‘g‘in)  qizil  gulli  bo‘lgan.  Mendelning  bi­
rinchi  avlod  duragaylarining  bir  xilligi  mana  shunday  namoyon  bo‘ladi. 
Donlarning  sariq  rangidan  iborat  belgi  (yashil  rang)  yuzaga  chiqishiga 
go‘yo  yo‘l  qo‘ymaydi  va  F
1
  duragaylarning  hammasi  sariq  (bir  xil)  bo‘lib 
qoladi.  Belgining  ustun  turishi  dominantlik,  ustun  turadigan  belgi