A. Zikiryayev, A. To ‘ xtayev, I. Azimov, N. Sonin

anabolizm
  va 
dissi-milatsiya yoki 
katabolizm
 reaksiyalaridan iborat.
Anabolizm  jarayonida  tirik  organizmlarda  moddalarning  hosil  bo‘lishi 
ya’ni  sintezlanish  jarayoni  kuzatiladi.  Bunda  organizm  tashqi  muhitdan 
har xil moddalarni qabul qiladi va uni o‘zlashtiradi. Masalan, odam hayot 
faoliyati tufayli 1 yilda taxminan 1,5 tonna ozuqani o‘zlashtirishi aniqlan-
gan.  Bu  bir  kunda  o‘rtacha  0,86  kg  kislorod,  2,1  kg  suv,  0,81  kg  orga-
nik  mod  da lar  va  0,1  kg  mineral  tuzlarga  teng  keladi.  odam  tomonidan 
iste’mol  qilinadigan  bir  kunlik  ozuqaning  energiyasi  —  3000  kilokalori-
yaga  teng  keladi.  Katabolizm  jarayonida  moddalarning  parchalanishi  va 
ularda  to‘p langan  energiyaning  ajralishi  kuzatiladi.  Moddalarning  par-
chalanishi  kislorod  ishtirokida  oksidlanishi  bi lan  va  kislorodsiz  muhitda 
— achish jarayonida amalga oshiriladi. Natijada ajralib chiqqan energiya