A. X. Sulliyev, I. M. Bedritskiy, O. T. Boltayev



Download 2,85 Mb.
bet73/108
Sana31.12.2021
Hajmi2,85 Mb.
#271738
1   ...   69   70   71   72   73   74   75   76   ...   108
Bog'liq
elektrotexnik materiallar maruza

Suyuq kristallar. Suyuq kristallar ma’lum darajadagi qovushqoqlik, optik, elektrik va magnit xossalariga ega bo’lgan organik birikmalardir. Bu suyuqliklarning harorat o’zgarishiga sezgirligi yuqori bo’lib, bunda ular o’z rangini o’zgartiradi. Elektronika sohasida suyuq kristallardan yupqa plyonka olish maqsadida foydalaniladi. Ushbu kristall birikmalardan -20250C oralig’ida ishlaydigan indikatorlar ishlab chiqariladi. Suyuq kristallar elektr va magnit maydoni kuchlanganligiga juda ham bog’liq bo’lib, bunda ular o’zining shaffofligini va boshqa optik xossalarini o’zgartiradi. Biror yuzaga surtilgan suyuq kristallda nurning qutblanish tekisligining burilishi, nurning ikki bor sinishi, nur yutilishidagi spektral o’zgarish va boshqa xususiyatlar suyuq kristallarni amalda keng qo’llash imkonini beradi.

Suyuq kristallarning anizotrop xossasi molekulalarning tartiblanish darajasi



  1. orqali aniqlanadi:

S=(1/2) (3cos2-1).


Bunda: - alohida olingan molekula o’qi bilan bir yo’nalishdagi boshqa molekularlarning yo’nalish o’qi orasidagi burchak.106

Suyuq kristallarda 0S1 oralig’ida bo’lib, haroratga bog’liq ravishda o’zgaradi. Harorat ko’tarilganda tartiblanish darajasi nolga intiladi. Suyuq kristallar uchun qayishqoqlik va qovushqoqlik muhim rol o’ynaydi. Bunda qovushqoqlik qiymati oqim tezligi qiymatigagina emas, balki yondosh qatlamdagi molekulaning yo’nalish o’qiga ham bog’liqdir. Suyuq kristallarning solishtirma elektr o’tkazuvchanligi kichik qiymatni (10-11 Sm/m) tashkil etadi. Bir necha suyuq kristallarni o’zaro aralashtirib, kerakli dielektrik singdiruvchanlikka ega aralashma





106 Bijay_Kumar Sharma., Electrical and Electronic Materials Science./ - OpenStaxCNX,/ Indiya – 2014, 69-bet.

olinadi. Bu aralashma dielektrik anizotropiyasi () bilan ifodalanib, uning qiymati

-420 oralig’ida bo’ladi.

Suyuq kristallarning elektr-optik xossalari elektr texnikada keng miqyosda qo’llaniladi. Ushbu kristallar asosida yaratilgan asbobda tasvir hamda axborotni qayta ishlash sifati boshqa xuddi shu kabi asbobga nisbatan ancha yuqoridir. Mazkur asboblarda sarflanadigan quvvat (10-9Vt/m2)va ish sharoitidagi kuchlanish qiymati (2-50V) kichik bo’ladi.

Suyuq kristallar ma’lumot, axborot beradigan asboblar (elektron soat, kalkulyator, kompyuter va b.) da keng qo’llanilmoqda. Hozirgi paytda elektron trubkalar o’rniga matritsali ekran yaratish ustida qizg’in ish olib borilmoqda.


    1. Download 2,85 Mb.

      Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   69   70   71   72   73   74   75   76   ...   108




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish