А. Туркманов. “Бухгалтерия ҳисoби” фани бўйича ўқув-услубий мажмуа. – Тошкент: Иқтисодиёт, 2018 йил, 249 бет. Ғоя муаллифи: иқтисод фанлари доктори, профессор Б. Ю. Ходиев


Бошқарув ҳисобининг тарихий шаклланиши ва унинг олдига қўйиладиган вазифалар



Download 9,94 Mb.
Pdf ko'rish
bet176/206
Sana04.06.2022
Hajmi9,94 Mb.
#636240
1   ...   172   173   174   175   176   177   178   179   ...   206
Bog'liq
УУМ Маъруза машғулоти- Бухгалтерия ҳисоби (барча-2017-18)

Бошқарув ҳисобининг тарихий шаклланиши ва унинг олдига қўйиладиган вазифалар. 
Бошқарув ҳисоби бухгалтерия ҳисоби таркибида мустақил фан сифатида расман 1972 
йилда тан олинди. Бу пайтда бухгалтерларнинг Америка ассоциацияси томонидан бошқарув 
ҳисоби бўйича битирувчиларга бухгалтер-таҳлилчи малакасини берадиган дипломли 
дастури ишлаб чиқилган эди.
Калькуляция ҳисоби хўжалик ҳисоби пайдо бўлиши билан бир вақтнинг ўзида келиб 
чиққан ва товар алмашув муомалалари натижаси бўлиб ҳисобланган. “Калькуляция” сўзи 
лотин тилидан олинган бўлиб, сўзма-сўз таржимада «calcul» - тошча яъни “тошчалар билан 
санаш” маъносини англатади. Иккиёқлама Ёзувнинг пайдо бўлиши калькуляция ҳисобини 
ривожланишини янада юқорироқ поғонага қўйди. Корхонанинг умумий бухгалтерияси 
таркибида калькуляция ҳисобининг ажратиб кўрсатилиши яна бухгалтерия ҳисобини янада 
оммалаштириш имконини берди. 
XX асрнинг 40-йиллари оҳирида АҚШ ва Ғарбий Европанинг айрим мамлакатларида 
“ишлаб чиқариш ҳисоби” атамаси аста-секин “бошқарув ҳисоби” атамасига алмашина 
бошлади. Бу даврда бухгалтерия ҳисоби бошқарув сиёсатини шаклланиши ва амалга 
оширилишида фаол иштирок эта бошлади, бухгалтерлар эса тахминлаш, режалаштириш, 
бошқарув қарорлари қабул қилиш ва корхона бошқарув хизматларини ахборот билан 
таъминлаш устидан назорат ўрнатиш соҳасида фаолият юрита бошладилар.
Бошқарув ҳисобини бошқарувчиларни иқтисодий ахборотлар билан таъминлашдаги 
роли. 
Бошқарув ҳисоби фақатгина харажатлар ҳисоби ва маҳсулот таннархи калькуляцияси 
билан шуғулланибгина қолмасдан, балки корхона раҳбарига жорий ва истиқболли бошқарув 
қарорлари қабул қилишда кўмаклашиши зарур. 
Бошқарув ҳисоби корхонанинг ички вазифаларини ҳал қилишга мўлжалланган бўлиб, бу 
унинг “ноу-хау”сидир.
Хўжалик юритувчи субъектларда бошқарув ҳисобининг бошқарувчиларни иқтисодий 
ахборотлар билан таъминлашдаги роли қуйидагилардан иборат: 

корхонанинг ишлаб чиқариш фаолиятини ривожлантириш борасида истиқболли 
бошқарув қарорлари қабул қилиш учун зарур ахборотлар манбасини шакллантириш ва 
раҳбарларни улар билан таъминлаш; 

корхона молиявий-хўжалик фаолиятини тезкор бошқаришда менежерларга ишончли, 
юқори самарадор ахборотларни ўз вақтида етказиб бериш; 

маҳсулот (иш, хизмат)ларнинг ишлаб чиқариш таннархини тўғри аниқлаш, 
белгиланган меъёрлардан четланишлар ва уларнинг юзага келиш сабабларини кўрсатиб 
бериш ва ҳ.к. 

Download 9,94 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   172   173   174   175   176   177   178   179   ...   206




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish