А. Туркманов. “Бухгалтерия ҳисoби” фани бўйича ўқув-услубий мажмуа. – Тошкент: Иқтисодиёт, 2018 йил, 249 бет. Ғоя муаллифи: иқтисод фанлари доктори, профессор Б. Ю. Ходиев

 
8310-Оддий акциялар
 
8320-Имтиёзли акциялар
 
8330-Пай ва улушлар 
 
8310-Оддий 
акциялар
счёти давлат ихтёридаги корхоналар, ташкилотлар ва 
бирлашмаларнинг устав фондини ҳамда акциядорлик ва ширкат жамиятларининг устав 
капиталини ҳисобга олиш учун хизмат қилади.
 
22
“Бухгалтерия ҳисоби тўғрисида”ги Ўзбекистон Республикаси Қонунига ўзгартириш ва қўшимчалар киритиш 
ҳақида. 2016 йил 13 апрель. № ЎРҚ-404. 

---

139 
8320-Имтиёзли акциялар
счётида имтиёзли акциялар кўринишида муомалага чиқарилган 
акциядорлик капиталининг миқдори ҳисобга олинади.
 
8330-Пай ва улушлар
счётида акциядорлик шаклидан ташқари, бошқа мулкчилик 
турларида ташкил этилган хўжалик юритувчи субъектларнинг устав капитали шаклланиши 
ҳисобга олинади.
 
 
Корхонанинг акциядорлик капитали ҳисобида рўйхатдан ўтган, лекин эмиссияси 
тугалланмаган миқдорда ҳисобга олиниши сабабли эълон қилинган (чиқаришга рухсат 
берилган), чиқарилган (акциядорлар томонидан обуна амалга оширилган) ва муомаладаги 
оддий акцияларнинг ҳар қайси эмиссияси бўйича алоҳида таҳлилий счёт юритиш талаб 
қилинади.
 
Хўжалик субъектининг иқтисодий фаолияти давомида унда устав капиталини ошириш 
ёки камайтириш зарурияти пайдо бўлиши мумкин. Бунда муассислар қарори билангина устав 
капиталини ўзгартиришга йўл қўйилади ва матбуотда унинг ўзгариши ҳақида эълон берилади 
ҳамда таъсис хужжатлари қайта рўйхатдан ўтказилади. Шуни ҳам таъкидлаб ўтиш жоизки, 
устав капиталининг оширилиши таъсисчиларнинг қўшимча қўйилмалари ҳисобига ёки 
тақсимланмаган фойдадан ажратма қилиш ҳисобига амалга оширилиши мумкин.
Баъзи ҳолларда устав капиталига янги муассис келиб қўшилиши мумкин. Бу эса қуйидаги 
йўллар билан амалга оширилади: