А. Туркманов. “Бухгалтерия ҳисoби” фани бўйича ўқув-услубий мажмуа. – Тошкент: Иқтисодиёт, 2018 йил, 249 бет. Ғоя муаллифи: иқтисод фанлари доктори, профессор Б. Ю. Ходиев

- 
исталган жойида тешиклар, йиртиқлар, қирилган жойлар, доғлар, қалам ва сиёҳда 
ёзилган ёзувлар бўлган қоғоз пуллар;
 
- йиртилган ва шу йиртилган жойидан елимлаб ёпиштирилган, лекин иккала қисми ҳам 
бир қоғоз пулга тегишли бўлган қоғоз пуллар; 
- бўёқ тегиб, ўз рангини ўзгартирган жойлари бўлган қоғоз пуллар; 
- тўлиқ катталиги сақланиб қолмаган қоғоз пуллар. 
Ҳисоб-китоб счётидан кассага олинган пул ишчи-хизматчиларга иш ҳақи, мукофот тўлаш, 
нафақа бериш, хизмат сафари харажатларини қоплаш ва бошқа мақсадлар учун сарфланади. 
Банкдан олинган маблағлар белгиланган мақсадлар учун сарфланиши лозим. 
Корхона кассасига нақд пулларни қабул қилиш 
КО-1 шаклидаги касса кирим ордери
билан амалга оширилади. У икки қисмдан иборат: кирим ордери (бланкнинг чап қисми) ва унга 
оид квитанция (ўнг қисми). Касса кирим ордерини бухгалтерия ёзиб беради ва бош бухгалтер 
ёки у ваколат берган шахс томонидан имзоланади. 
Кирим ордерини кассага топширишдан олдин, албатта, кирим ва чиқим ҳужжатларини 
қайд қилиш журналида (КО-3 ёки КО-4 шакли) қайд қилиниши лозим. Журнал икки қисмдан 
иборат: чап қисмида кассага келиб тушган пул маблағлари, ўнг қисмида сарфланган пул 
маблағлари қайд қилинади., 
 

---

70 
Кирим ва чиқим касса ордерларини қайд қилиш журнали
чап қисм 
Кирим ҳужжатлари
 
Сана 
Рақам 
Сумма 
Эслатма 
1 
2 
3 
4 
Кирим бўйича жами 
ўнг қисм 
Чиқим ҳужжатлари
 
Сана 
Рақам 
Сумма 
Эслатма 
5 
6 
7 
8 
Чиқим бўйича жами 
Касса кирим ордерини пул топшираётган шахслар қўлига бериш тақиқланади. Кирим 
ордери ижро этиш учун бевосита кассага топширилади, бу ерда кассир ордернинг 
тўғрирасмийлаштирилганлигини, бош бухгалтернинг имзоси борлиги ва ҳақиқийлигини 
текширади, пулни қабул қилади, кирим ордери ва квитанцияни имзолайди. Пул топширган 
шахсга кирим ордери квитанцияси берилади. Касса кирим ордери бўйича пуллар фақат ушбу 
ҳужжат тўлдирилган кунда қабул қилинади. 
Банкдаги ҳисоб-китоб счёти ва бошқа счётлардан кассага нақд пул келиб тушганида ҳам 
касса кирим ордери тузилади ва унинг квитанцияси тўлдирилади. Квитанция ҳисоб-китоб 
счётидан пулларни ҳисобдан чиқариш учун банк муассасаси кўчирмасига қўшиб қўйилади. 
Нақд пуллар кассадан