A toshmatov, sh sh. Magzumova

Psixiatrik statsionarlar tizimi va tartibi
Psixiatrik shifoxonalar bir necha bo'limlardan iborat: o'tkir (tashvishli 
bem orlar uchun bo'lim lar) — erkaklar va ayollar, chegaraviy, bolalar, 
sil kasali bor bemorlar uchun boiim lar. Shifoxonalar qoshida bo'lim dan 
tashqari ish-davolash ustaxonalar mavjud, ular ichida, tibbiy xodimlar 
nazorati ostida duradgorlik, to'qish ishlarini va boshqa ishlarni qilishadi.
H ar bir bo'lim da palatalardan tashqari oshxonalar ham mavjud. 
Psixiatrik bo'lim larda pichoq va sanchqi kabi o 'tk ir anjomlarni saqlash 
mumkinmasligi sababli, bemorlarga ovqat shunday ko'rinishda berilishi 
lozimki, uni faqatgina qoshiq bilan iste’mol qilsa bo'ladi. Xavotirii bemodar 
sindirib o'ziga va boshqalarga shikast yetkaza olmasligi uchun bo'lim da 
faqat tem ir (alumin) oshxona va choy anjom lari ishlatiladi. Shuni esda 
tutish lozimki, tem ir anjomlarni ishlatayotgan vaqtda, ular ichiga qaynoq 
ovqat yoki choy solish mumkin emas, chunki bemor o'zini va boshqalami 
kuydirib olishi mumkin.
Palata va oshxonadan tashqari, har bir bo'limda, bemoriami kunduzgi 
vaqt o'tkazish joyi mavjud, u yerda ular kunduzgi vaqtni o'tkazadilar: 
bir-biri bilan suhbatlashadilar, o'qiydilar. Shu maqsadda, bo'lim ning 
keng v ayoru g ' yo'lagidan ham foydalaniladi. Kunduzi, shifokor yotoq 
tartibi tavsiya etgan va holdan toygan bem orlardan tashqari, yotoqlarda 
yotish ham m a bemorlarga taqiqlanadi. Bemorlar faqatgina kechki uyqu 
va ovqatdan keyingi dam olish vaqtida yotoqda yotishi mumkin.
Bo'limda, bemor foydalanib, o'ziga va boshqalarga shikast yetkazishi 
m um kin bo'lgan buyumlar bo'lmasligi lozim: qaychi, igna, gugurt va 
boshqa bem or qo'lida xatarli bo'lib qolishi mumkin bo'lgan buyumlar. 
H ar bir bo'lim da bem orlar aylanib yuradigan, o 'z bog'i bor.
Shifoxona hovlisi devor bilan o'rab olinadi, darvoza doim qulflangan 
bo'ladi, kirish faqatgina qorovul tom onidan qo'riqlanadigan kirish 
yo'lagidan amalga oshiriladi.
123

---

Bemorlaming yaqinlari bilan uchrashuvi m a’lum bir kunlar, m a’lum 
bir soatlarda ruxsat beriladi (ba’zi bir bemorlarga shifokor yaqinlari 
bilan uchrashishni vaqtincha taqiqlab qo‘yadi, chunki bu uning ahvolini 
chuqurlashtirishi m umkin). Bemorlarning qarindoshlari palatalarga 
qo‘yilmaydilar, uchrashish maxsus ajratilgan xonalarda amalga oshiriladi. 
Bundan holdan toygan, yotib qolgan bemorlar mustasno. Bolalar va 16 
yoshgacha o ‘smirlar bem orlar oldiga q o ‘yilmaydilar. Bemorlarning 
qarindoshlari bilan uchrashuvi faqatgina xodimlar nazorati ostida o‘tkaziladi. 
Belgilangan vaqtdan tashqari uchrashuvlar faqat alohida vaziyatlarda va 
faqat shifokor ruxsati bilan o ‘tkaziladi.