A samatov, I. B. Rustamova

4.3-rasm. Kooperatsiyaning faoliyat koMamiga qarab turlanishi.

Tovar ishlab chiqaruvchilaming o‘z tashabbuslari bilan tashkil

etiluvchi va ular tomonidan tavakkalchilik asosida boshqariluvchi kooperativlar jamoa mulkining bo'lishini tavsiflaydi.

Kooperativning asosiy vazifasi o‘z a’zolariga xizmat ko'rsatuvchi va tovar ishlab chiqarish, uning faoliyat natijasida olinuvchi daromad esa asosan zaxira va birlashmaning boshqa fondlarini to‘ldirishga ketadi. Qolgan daromad qismi kooperatsiya bo'yicha sheriklar o'rtasida ularning ulushiga proporsional ravishda taqsimlanadi.

Qishloq xo'jaligi uchun kooperativlarning asosiy ahamivati ulaming ijtimoiy intilishlaridangina emas, balki kooperativlar qishloq xo'jalik ishlab chiqarish va butun agrosanoat majmuasining konsentratsiyalanish vositasi hisoblanadi.

Kooperatsiyalashda tarixiy yuzaga kelgan mayda qishloq xo'jalik ishlab chiqamvchisi va ta’minot-sotuv tizimli iqtisodiy asoslangan yirik qayta ishlash sanoati korxonalari o'rtasidagi qulay uyg'unlik ta’minlanadi.

Bularning barchasi yirik birlashmalar tashkil etilishida konsent- ratsiya jarayoniga ko'maklashadi.

Uning xususiyati shundaki, fermer xo'jaligi mustaqilligini saqlab qolgan holda ishlab chiqarishning yuqori samaradorligini ta’minlashga imkon bemvchi yirikroq iqtisodiy tuzilmalarga kiradi. Bu tuzilmalar alohida qishloq xo'jalik korxonalari hal eta olmavdigan masalalami hal qiladi.

Fermerlik kooperatsiyasining rivojlanishi jahon amaliyotida faoliyat turlari bo'yicha kooperativlarning: mahsulotni qayta ishlash, sotish, xizmat ko'rsatish, ishlab chiqarish vositalari bilan ta’minlash. kreditlash va ishlab chiqarish sohalarini rivojlantiradi.

Bunday kooperativlar fermerlarga sotuv bozorlari va barqaror narxlami kafolatlaydi.

3. 
   Fermer xo'jaliklari uyushmasi faoliyatini tashkil etish va boshqarish
   

Fermer xo'jaliklari uyushmasi o'z faoliyatida O'zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi, O'zbekiston Respublikasining qonunlari va boshqa qonunchilik hujjatlari, O'zbekiston Respublikasi Prezidentining Farmon, qaror va farmoyishlari, Vazirlar Mahkamasining qarorlari, farmoyishlari va o'zining Nizomiga amal qiladi.