A qodiriy nomidagi jizzax davlat pedagogika

Advanced Password Generator
 - 
tasodifiy  sonlar  generatori  yordamida  yoki  foydalanuvchi  tomonidan  beriladigan  kalit  so’zi  orqali 
parollarni  yaratishga  imkon  beradi,  u  tabiiy    (rus  yoki  ingliz)  tiliga  yaqin  bo’lgan  so’zlarni  yaratish 
algoritmini  ham  o’z  ichiga  oladi.  Ushbu  ko’rsatib  o’tilgan  rejimdan  foydalansak  ma’noga  ega 
bo’lmagan,lekin osongina «eslab qoladigan» so’zlar hosil bo’ladi. «Eslab qoladigan» termini ostida hosil 
bo’ladigan  kombinasiyaning  yaxshi  talaffuz  qilaolish  nazarda  tutiladi.  Bu  rejimda  raqam,  maxsus 
belgilar yoki aralash harf registrlaridan foydalanish avtomatik bekor qilinadi.  
«Eslab  qoladigan»  parollar  programmasi  yaratgan  bir  nechta  parollar  misoli:  ELASWOWA, 
DEDRYTON,  BENEROMO,  SARMANED.  Programma  uzunligi  4tadan  to  32tagacha  bo’lgan 
parollarni  yaratishga  imkon  beradi.  32  belgidan  iborat  «Eslab  qoladigan»  parol    masalan  qo’yidagi 
ko’rinishda bo’ladi: NONEERESSPYOVENAPARDERETOURVENFF. Shu toifadagi programmalar 
yordamida  generasiya  qilinadigan  parolning  unikalligi  shu  maqsadda  foydalanadigan  generatorning 
«tasodifiylik» darajasiga bevosita bog’liq bo’ladi.  
Axborot himoyasining zamonaviy komplekslari foydalanishi mumkin bo’lgan parollar uzunligiga 
12-16 belgigacha chek qo’yadi. Parol tizimining samaradorligi oshgan sari aksariyat axborot himoyasi 
tizimlari qo’yidagi imkoniyatlarga ega: 
- parol uzunligiga minimal chegara qo’yish;  
- parolning maksimal amal qilish muddatini o’rnatish;  
-parollar takrorlanmasligi talabini o’rnatish;  
-  parolni  kiritish  urinishlari sonini  chegaralash (parolni  ketma-ket  ravishda kiritish  urinishlari 
soni  muayyan  miqdordan  oshgandan  so’ng  foydalanuvchini  blokirovka;  bu  jarayon  faqat 
administratorning hisob yozuviga ta’sir qilmaydi).  
Parolni tashkil etuvchi elementlarni tanlashga bir nechta variantda misollar keltiramiz: 
1) qo’shiq yoki poemadan bir yoki ikkita qatorini tanlang va har bir so’zning birinchi harfidan 
foydalaning, raqamlar (maxsus belgilar) qo’shing;  
2) ma’lum shiorni tanlang (maqol, va h.k.)  va har bir to’rtinchi harfini ishlating, raqamlar (maxsus 
belgilar) qo’shing;  
3) so’zda bitta undosh va bitta yoki ikkita unli harflarni almashtiring, raqamlar (maxsus belgilar) 
qo’shing;  
4) ikiita qisqa so’zlarni tanlang va ularni o’rtasiga ajratish belgisi quyib birlashtiring, raqamlar 
(maxsus belgilar) qo’shing. 
Qo’yidagi tablisa Anderson formulasi yordamida hisoblangan va asosiy kattaliklar bog’lanishini 
ko’rgazmali namoyish etadi. 
 
 
80 (lotin alfaviti plyus raqamlar plyus.,;:!? belgilari plyus alfavitdagi skobklar) alfavitda barcha 
harfiy-raqamli bo’lmagan belgilar 5 yilu 4 oyda «perebor» qilinadi. Shu bilan birga 10 belgili parolning 
barcha variantlarni  «faqat harflardan iborat bo’lgan» alfavitda 100 marotaba ko’p bo’lgan vaqtda 458 
yilda  «perebor» qilinadi. Agarda raqamlarni ham alfavitga qo’shsak, unda 2661 yil bo’ladi.  
Shunday qilib alfavit 18ta belgiga  (62dan 80ga) oshganga nisbatan parol uzunligini  2 ta belgiga 
oshirganda variantlar soni 500 (2661/5.32) marotaba oshadi. 
 
Berilgan alfavit bo’yicha barcha mumkin bo’lgan parollarni to’liq «perebor» qilish vaqti, bunda 
«perebor» qilish tezligi   bir sekundda 10000000 parollar 
alfavit  
6 belgilar 
8  belgilar 
10  belgilar 
12  belgilar 
26  (lotin  barcha  kichik  yoki  barcha 
katta harflar)  
31 sek 
5 soat 50 
min 
163,5 sutka 
303 yil 
52 (lotin alfaviti)  
33 min 
62 sutka 
458 yil 
1239463  yil 
62  (lotin alfaviti plyus raqamlar) 
95 min 
252 sutka 17 
soat 
2661  yil 
10230425  yil 
68  (lotin  alfaviti  plyus  raqamlar 
plyus.,;:!? belgilari)  
2 soat 45 
min 
529 sutka 
6703  yil 
30995621  yil 

---

169