|
VII bob. Тегмос11пам1ка asoslari
2 6 . B ir atom li gazn ing ichki en ergiy asi. Ish va issiqlik
m iqdori. T erm odinam ikaning birinchi qonuni.
A diabatik p ro tsess
5 1 4 . 27° С d a b ir ato m li 10 m o ‘l g az n in g ichki energiyasi
q an d a y ?
5 1 5 . T e m p e ra tu ra si 20° С ga o rtg a n d a 200 g geliyning
ichki energiyasi q a n c h a g a o ‘zgaradi?
5 1 6 . T e m p e ra tu ra la ri b ir xil boMgan b ir xil m assali arg on
va g eliyning ichki energ iy asin i taqqoslang.
51 7 . Bir atom li gaz izobarik qizdirilganda; izoxorik sovitil-
g an d a; izoterm ik siqilganda ichki energiyasi q an d ay o ‘zgaradi?
5 1 8 . 100 k P a b o sim d a hajm i 60 m 3 boMgan ae ro sta tn i
toM dirayotgan geliyning ichki energiyasi q anday?
5 1 9 . Bir ato m li g az n in g hajm i 3 ,6 m a rta k am ay g an d a
bosim i 20% ga o rtd i. B unda ichki energiya n e c h a m artaga
o ‘z g a ra d i?
5 2 0 . A gar b ir ato m li gazn in g ichki energiyasi (7 = 3 0 0 J
boMsa, V = 2 I hajm n i egallagan bu g az n in g bosim i q anday?
79
5 2 1 . A g a r b i r a t o m l i g a z m o l e k u l a l a r i n i n g k o n -
sentratsiyasi n b o ‘lsa, T te m p e ra tu ra d a V hajm n i egallagan
bu g az n in g ichki energiyasi q anday?
52 2 . A sosining yuzi 1 d m 2 b o ‘lgan vertikal jo ylashg an
silin d rd a 10 kg m assali p o rsh e n o stid a havo bor. P o rsh en
ishqalanishsiz sirp an ad i. H avo izobarik q izd irilg an d a porsh en
20 sm ga k o ‘tarild i. A gar ta sh q i b o sim 100 k P a ga ten g
b o ‘lsa, b u n d a havo kengayishda q a n c h a ish bajargan?
52 3 . H ajm i 70 m 3 b o Igan xon adagi te m p e ra tu ra 280 К
edi. P ech k a y o q ilg an d an keyin te m p e ra tu ra 296 К g ac h a
k o ‘tarild i. A gar bosim d o im iy boMib 100 kP a ga te n g b o ‘lsa,
havo k engayishida b ajargan ishini toping.
52 4 . T e m p e ra tu ra n i Д Г ga izo barik k o ‘ta rish d a v m ol
g az q a n d a y A ish b a ja ra d i? (O lin g a n n a tija d a n k ey in g i
m asalalarn i y ec h ish d a foydalanish m u m k in .)
5 2 5 .3 2 0 g kislorodni 10 К ga izobarik q izd irg a n d a u
q a n c h a ish bajaradi?
5 2 6 . Ikkita silin d rd a h ara k a tla n u v c h i p o rsh e n la r ostidagi
b ir xil m assali v o d o ro d va k islo ro d n in g izo b arik q izish d a
bajargan ishlarni taqqoslang.
5 2 7 . M assasi 290 g boMgan h a v o n i 20 К ga izob arik
q izd irg a n d a u q a n c h a ish bajargan va b u n d a u n g a q a n c h a
m iq d o r issiqlik berilgan?
5 2 8 . 800 m ol gazni 500 К ga izob arik q izd irish d a unga
9,4 M J issiqlik m iq d o ri berildi. B u n d a gaz bajargan ish n i va
un in g ichki energiyasi q a n c h a o rtg an in i aniqlang.
5 2 9 . A zot d oim iy bosim d a q izdirilganda un in g solishtirm a
issiqlik sigMmi 1,05 k J/(k g • K ), d o im iy h a jm d a q izd irilg an d a
esa 0,75 k J/(k g • K). N im a u c h u n bu k atta lik la rn in g q iym ati
tu rlic h a ? M assasi 1 kg boMgan a z o t 1 К izobarik qizdirilg an d a
q a n c h a ish bajariladi?
53 0 . T em p e ratu ra si 27° С boMgan 160 g kislorod izobarik
qizdirilganda uning hajm i ikki m arta ortdi. G azn in g kengayishi
d a bajarilgan ishni, kislorodni q izdirishga ketgan issiqlik m iq-
d o rin i, ichki energiya o ‘zgarishini top in g .
5 3 1 . 0 ‘zgarm as b o sim d a g azn i q izdirishga k etgan issiqlik
m iqdori gazning kengayishida bajaradigan ishidan n ec h a m arta
katta? C Pzgarm as b o sim d a g az n in g so lish tirm a issiqlik sigMmi
Cp, m o ly ar m assasi M.
80
5 3 2 * . Ja d v a ld a n h av o n in g so lish tirm a issiqlik sigMmi C,
va m o ly ar m assasi M n in g q iy m atlarin i to p in g , un i izoxorik
qizdirish u c h u n ketgan issiqlik m iq d o rig a q ara g a n d a izobarik
q iz d irish u c h u n q a n c h a m iq d o rd a k o ‘p ro q issiqlik ta la b
q ilin ish in i hisoblang. Ikkala h o ld a h a m h av o n in g m assasi va
te m p e ra tu ra la ri farqi b ir xil.
5 3 3 . M o d d a m iq d o ri v = 10 m ol boMgan b ir ato m li gazni
Д Г = 100 К ga izobarik qizdirganda bu gazning ichki energiyasi
q a n c h a o ‘zgargan? B unda gaz q an d a y ish bajargan va unga
q a n c h a m iq d o rd a issiqlik berilgan?
5 3 4 . Izobarik protsessda b ir ato m li gazga b erilgan issiqlik
m iq d o rin in g q a n c h a qism i ichki en erg iy an in g o rtish ig a va
q a n c h a qism i ish bajarishga s a rf boMadi?
5 3 5 . M o ly a r m assasi M boM gan b ir a to m li g a z n in g
o ‘zg a rm as b osim dagi so lish tirm a issiqlik sigMmi Cp =
f o r m u la d a n t o p i lis h i n i is b o tla n g . G e liy n in g o ‘z g a rm a s
bosim idagi so lish tirm a issiqlik sigMmini toping.
53 6 . G azli suv tayyorlash u c h u n suvdan siqilgan karbonat
angidrid oMkaziladi. B unda nim a u c h u n suvning tem peraturasi
pasayadi?
5 3 7 . T u b id a b iro z suv boMgan idishga havo d am lan d i.
K ra n o c h ilg a n d a siqilgan havo tash q arig a otilib c h iq d i, idish
esa suv tu m a n i b ilan toMdi. N im a u c h u n sh u n d a y boMdi?
5 3 8 . B irin ch i h o ld a p o rsh e n Л v aziy atd an В vaziyatga
(86- rasm ) ju d a sekin, ikkinchi holda esa ju d a tez oMkazildi va
a n c h a vaqt bosib tu rild i. Л ' va В' n u q ta la r ikkala h o ld a ham
boshlangM ch va oxirgi holatlarn i bildiradi. B unda ro ‘y be rad i-
gan p ro tsesslarn i tu sh u n tirin g va grafiklarning yoMini chizing.
p
0
В ’
А '
V
1 t = = = = l
—L------------ j —
В
A
8 6 - rasm .
6 - A .P .R im k e v ic h
8 1
Do'stlaringiz bilan baham: |
