A omonov hozirgi o'zbek adabiy tili

Shakl yasovchi affikslar yangi so'z hosil qilmaydi, ma'noni keskin ravishda boshqa qilib yubormaydi, balki har xil ottenkalar orttiradi, gapda so'zlarni bir-biriga bog'laydi, modifikatsiya qiladi. Yasovchilar leksik ma'no bilan bog'lansa, bular grammatik ma'noga ega bo'ladi. Bular kichraytirish, erkalash, chegaralash, kamlik, oshirish, kuchaytirish, gumon, taxmin, emotsionallik, egalik, kishilik, fe'llardagi shaxs va son ko'rsatkichlari kabilarni bildirishi - asosiy ma'noga shularni qo'shish bilan harakterlanadi.

Affikslarning ma'nolari har xil: so'z yasovchilarning ma'nosi leksik harakterda, lekin bularning yasash harakteri bir xil emas: yasashda so'z turkumi o'zgarmasligi mumkin, o'zgarishi ham mumkin.

Xuddi leksemalardagi so'zlardagi kabi affikslar ham ma'no va shakl munosabatiga ko'ra 3 turga bo'linadi:

1. 
   Affiksal omonimiya.
   
2. 
   Affiksal antonimiya.
   
3. 
   Affiksal sinonimiya.
   

Affiksal omonimiya semantik tomondan o'zaro bog'liq bo'lmagan, turli ma'nolarni bildiruvchi har-xil affikslarning shakl jihatdan bir xil bo'lishidar. Masalan, yotoq, qo'rqoq boshqa so'zlardagi -oq affikslari fonetik jihatdan bir xil bo'lsa ham, lekin bular boshqa-boshqa qo'shimchalardir.

Affiksal antonimiya o'zaro zid ma'no ifodalashga xizmat qiluvchi affikslardir. Masalan, gulli, gulsiz, baodob, bema'ni, serhosil, kamunum kabi so'zlardagi affikslar o'zaro antonimik munosabatda.

Affiksal sinonimiya. Bu hodisa shakl tomondan har xil bo'lgan affikslarning semantik jihatdan bir xil - o'xshash bo'lishidir. Masalan, qiska va hidla fe'llaridagi, o'xshovsiz, beo'xshov so'zlaridagi qo'shimchalar sinonimik munosabatda.