A. N. Aripov, G’. R. Abdullayev, O. N. Imomov

 
6. Sel talofati oqibatlarini kamaytirish bo’yicha tadbirlar. 
Sel xavzasi uzanlarida ishlab chikarish muassasalari va yashash joylarini 

---

 
 
48 
ishonchli himoya inshootlari bulmagan holda kurish kathiyan mahn etiladi. 
Sel xavfi sodir bo’lganda kuzatuv va xabar xizmati tashkil etiladi. 
Quyidagi 
agrotexnik 
tadbirlar 
amalga 
oshiriladi: 
Kirlarda  yerni  kundalangiga  ishlov  berish,  tog’-adirlarida  suv  yullari  ochish,  yer 
xaydalib,  ekiladigan  ekinlarni  ekishga  yul  kuymaslik,  emirilishga  qarshi  tadbirlar, 
daryo uzanlari, tog’ adirlarida urmonchilikni tashkil etish va ularni saklash. 
Sel  omborlari,  selni  ushlab  turuvchi,  selni  boshqaruvchi  va  selga  qarshi 
gidrotexnik inshoot, sel tarkatuvchilarni kurish. 
Jizzax  viloyatidagi  Haydarko’lda  1999-2000  yilda  suv  zahirasi  17  mld.  m
3 
dan  35  mld.  m
3
  ga  ku’ayib,  keng  adir-kirlar,  qo’y-mol  chorva  yerlarini  suv  bosib, 
65mingm
2
  yerni  egallab,  Arnasoy  suvini  2  martaga  ko’paytirib  yubordi.  Lekin 
talofatni oldi olinib, asorati tugatilmoqda.  
Aholi  punktlaridagi,  sanatoriy,  dam  olish  uylaridagi,  sog’lomlashtirish 
lagerlaridagi  odamlarning,  turistlar  va  s’ortchilarning  jarohatlanishiga  va  o’limiga 
olib  kelgan  yoki  olib  kelishi  mumkin  bo’lgan  qor  ko’chkilari,  kuchli  shamollar 
(dovullar), jala va boshka xavfli gidrometeorologik hodisalarni oldini olish.