A. M. Mannonov n. A. Abdullayev r. R. Rashidov

25 
Sykes P. A History o f Afghanistan. Vol. 1. - London: Macmillan & Co.
Ltd, 1 9 4 0 ,-P. 326.

---

Durroniylar davlat hududi (1 747-1862)
1729—1732-yillardagi harbiy harakatlari tufayli Nodirquli 
yetakchiligidagi qo‘shin Hirot shahrini egalladi. So‘ngra, Erondagi 
afg‘on qabilalari bilan bo‘lgan bir necha janglarda muvaffaqiyatga
■ 
Isfahan
• 
Shiraz

---

erishgan Nodirquli 1736-yil bahorida o‘zini Eron shohi - Nodir- 
shoh Afshor26 deb e ’lon qildi. 1736-yil oxirida Nodirshoh katta 
qo‘shin bilan afg‘on g ‘ilzoylarining tayanch markazi Qandahorga 
qarab yurish boshlaydi. Bir yildan ortiq davom etgan qamaldan 
so‘ng Qandahor shahri 1738-yilning bahorida eronliklar qo‘shini 
tomonidan egallanadi va 1709-yildan buyon davom etayotgan 
g ‘ilzoylar hukmronligiga barham beriladi. Garchi, Qandahor va 
Hirot kabi yirik shaharlar Nodirshoh tomonidan egallangan bo‘lsa- 
da, afg‘on qabilalarining milliy-ozodlik kurashlari to‘xtamadi. 
1740-yilda Kobul atroflarida istiqomat qiluvchi afg‘on qabilalari 
Nodirshohga qarshi qo‘zg‘olon ko‘tarishgan bo‘lsa, 1742-yilda 
Balx va Andxoyda xalq qo‘zg‘olonlari ro‘y berdi. 1745-yilda 
soliqlaming muttasil oshib borishiga qarshi Balx aholisi yana 
qo‘zg‘olon ko‘taradi. 1746-yilda esa Qandahor va Kobul oralig‘ida 
ko‘chib yuruvchi g ‘ilzoy qabilalari Nodirshohga qarshi qo‘zg‘oloni 
bo‘lib o ‘tadi.
■
XVIII asr 40-yillari ikkinchi yarmiga 
kelib Nodirshoh qo‘l ostidagi hududlar 
ancha 
kengayib 
ketgan 
va 
ushbu 
hududlami boshqarish tobora murak- 
kablashib bormoqda edi. Shu bilan birga, 
hukmronligining 
so‘nggi 
paytlarida 
Nodirshoh nihoyatda qattiqqo‘l, har 
narsadan shubhalanuvchi, eng ishonchli 
kishilarini ham kichik xatolari uchun 
shafqatsiz jazolaydigan, hech kimga 
ishonmaydigan 
qonxo‘r 
hukmdorga 
aylanib qolgan edi.
Ahmadshoh Durroniv - afg‘on davlati asoschisi. Afg‘on 
qabilalari jangda o‘zining jasurligi, dushman yuziga tik boqi- 
shi, qaytmasligini namoyon etishini bilgani bois Nodirshoh o ‘z 
armiyasiga ko‘plab afg‘on jangchilarini safarbar etadi va ular