A. M. Eshmuradov, D. T. Normatova abonent kirish tarmoqlari

ko‘rinishlari.

---

61
Wi-MAX  tarmoqlari  «ko‘p  nuqta-ko‘p  nuqta»  rejimida  quri-
lishi  mumkin,  shuningdek,  u  «nuqta-ko‘p  nuqta»  rejimini  ham 
ta’minlaydi (2.8-rasm).
Wi-MAX    texnologiyasi  katta  sonli  an’anaviy  tizimlar,  simli 
yoki  simsiz  tarmoqlar  bilan  aloqani  ta’minlash    maqsadida 
ishlab  chiqilgan  (tarmoqlar  IP  ga  asoslangan).  Ko‘p  hollarda  bu 
arxitektura  multimediali    IP-tizimlariga  (yoki  IMS)  asoslangan 
bo‘lib,  tarmoqlararo  roumingni  ta’minlash,  3G  tarmoqlari  bilan 
birgalikda  ishlash,  IP  darajasidagi  tarmoqlarda  aloqa  sifati  va 
xizmatlar to‘plamini  ta’minlash imkonini beradi. IP tarmoqlariga 
ulanish  imkoniyati  tufayli  Wi-MAX  texnologiyasi  boshqa 
tarmoqlarni kengaytirishda «cheksiz mobillik» tamoyili bo‘yicha 
ularni qurish imkoniyatini beradi.
Shuni  alohida  ta’kidlash  kerakki,  Wi-MAX  texnologiyasi 
simli  tarmoq  operatorlariga  uzoqlashtirilgan  hududlarga  ulanish 
uchun «oxirgi mil» muammolarini hal qilish imkoniyatini beradi, 
uzoq  masofalarga  kabel  yotqizish  kabi  ortiqcha  xarajatlarni 
kamaytiradi. IEEE 802.16e standarti mobil aloqa operatorlari xa-
Hududiy tarmoq
Hududiy tarmoq
Hududiy tarmoq
Hududiy tarmoq Wi-MAX 
bazaviy 
stansiyasi
Wi-MAX 
bazaviy 
stansiyasi
Wi-MAX 
bazaviy stansiyasi
Wi-MAX 
bazaviy stansiyasi
Wi-MAX 
bazaviy stansiyasi
2.8-rasm. «Ko‘p nuqta-ko‘p nuqta» rejimidagi  Wi-MAX tarmoqlari.

---

62
rajatlarini  kamaytirishni  taklif  etadi,  mobil  aloqa  operatorlariga 
2G  va  3G  darajasidagi  xizmatlarni,  keng  polosali  ma’lumot 
uzatish  xizmatlarini  va  eng  zamonaviy  raqobatlashuvchi  simsiz 
tarmoq xizmatlarini ta’minlaydi. Wi-MAX tarmog‘ini qurishning 
moliyaviy  xarajatlari  an’anaviy  ikkinchi  va  uchinchi  avlod 
tarmoqlarinikidan kamroq bo‘lib, asosiy xarajatlar BS stansiyalari 
infratuzilmasini  yaratish  va  qurilish-montaj  ishlarini  olib  borish 
uchun sarflanadi. IP-protokolida qurilgan  Wi-MAX  arxitekturasi 
keng  polosali multimediali ilovalardan  foydalanishda  eng  yaxshi 
imkoniyatlar  taqdim  etadi,  shuningdek,  IP-asosida  qurilgan 
mobil tarmoqlarda qo‘llaniluvchi ovozli va qisqa xabarlarni mobil 
uzatishni ta’minlaydi.
Aytish mumkinki, Wi-MAX texnologiyasi zamonaviy xizmat-
larni  ta’minlovchi,  tezkor  va  ishonchli  keng  polosali  tarmoqlar 
qurishda,  mavjud  tarmoqlar  imkoniyatini  kengaytirishda  eng 
yaxshi yechim bo‘la oladi.