A. K. Igamberdiev S. Aliqulov traktorlar va qishloq xo’jaligi mashinalaridan foydalanish, texnik servis

Texnologik tadbirlar:
ishchi organlarni takomillashtirish, kombaynli 
agregatlarni qo‗llanish, jarayonlarni qo‗shib bajarish. 
Nazorat savollari 
1.
Mashina-traktor agregatlari qanday belgilariga qarab tasniflanadi? 
2.
Agregatlar va ishchi mashinalarning asosiy ekspluatatsion xususiyatlari 
qanday bo‗ladi? 
3.
Mashinaning solishtirma qarshiligi deb nimaga aytiladi? Solishtirma qarshilik 
qanday aniqlanadi? Agregat ishchi qismining to‗liq qarshiligi qanday 
aniqlanadi? 
4.
Mashinalarning qarshiligiga qanday omillar ta‘sir ko‗rsatadi? 
5.
Mashinalarning solishtirma qarshiligini kamaytirishning qanday yo‗llari bor? 
5-§. Harakatlanuvchi (mobil) energiya vositalarining foydalanish
xossalari 
 
 
 
 
Tayanch iboralar: 
agrotexnik talablar, shataksirash, yo‟l tirqishi, 
agrotexnik tirqich, himoya zonasi, koleya kengligi, tezlik chegarasi

---

34 
5.1-§.
 
Mobil energetik vositalarga qo„yiladigan agrotexnik talablar 
 
Harakatlanuvchi energetik vositalariga (traktor, o‗ziyurar mashinalar) 
qo‗yiladigan agrotexnik talablarga quyidagilar: mashinaning tekis va notekis 
joylardan, qiyaliklardan, o‗simliklar qator orasidan o‗tuvchanligi; kerakli tortish-
ilashish xossasi, manevrchanligi (chaqqonligi), tekis harakati, harakatlanish tezligi 
chegaralari, yurish qismi bilan tuproqqa ziyon etkazishi (zichlashi, tuproq strukturasi 
va kapelyarligini buzmasligi), texnologik jarayonni yuqori sifatda bajarishi kiradi [10, 
11, 12, 13].
Bu talablarni bajarilishi me‘yoriy ko‗rsatgichlarni haqiqiy ko‗rsatgichlarga 
qiyosiy solishtirish orqali tekshiriladi.
Olib borilgan ko‗p yillik ilmiy-tadqiqot ishlari natijasida agratexnik 
talablarning quyidagi me‘yoriy ko‗rsatgichlari ruxsat etiladi: