A k a d e m I ya a. A. Akilov, A. A. Qahhorov, M. X. Sayidov

AVTOMOBIL 

DVIGATEL 

SHASSI 

KUZOV 

YURISH QISMI 

TRANSMISSIYA 

BOSHQARUV QISMI 

---

 13

Agregat

–bir necha tuzilmalarni bir butun qilib birlashtirgan 

qurilma. 

Tizim

–bitta umumiy vazifani bajaruvchi qismlar yig‘indisi 

(masalan, ta’minlash tizimi, moylash va sovutish tizimlari va boshqalar). 

Mexanizm

–harakatni ma’lum tartibda uzatuvchi va o‘zgartiruvchi 

tuzilma. 

Uzel

–mashinada ma’lum mustaqil vazifani bajaruvchi bir necha 

detallar birikmasi. 

Detal

–mashina va mexanizmlarning yig‘ish operatsiyalarisiz 

tayyorlangan ayrim qismi. 

Avtomobilning asosiy qismlari quyidagilardan iborat: 

¾

dvigatel

¾

transmissiya 

¾

yurish qismi

¾

boshqaruv mexanizmi

¾

elektr jihozlari 

¾

qo‘shimcha jihozlar.

Dvigatelda 

yonish jarayonida hosil bo‘lgan issiqlik energiyasi 

ta’sirida tirsakli valni harakatga keladi, undan keyin 

transmissiya 

orqali 

harakat 

yurish qismining 

elementi bo‘lgan yetakchi g‘ildirak uzatiladi 

va ... avtomobil harakatlanadi. Avtomobil harakatlanish vaqtida 

haydovchi rul boshqarmasi va tormoz tizimidan foydalanadi (

boshqaruv 

mexanizmi

), chiroqlarni yoqadi (

elektr jihozlari

) va albatta haydovchi 

o‘rindiqda o‘tirganida xavfsizlik kamarini taqadi (