A ashirov, sh. Atadjanov

yangi etnik qatlamlar qo'shilib boradV.
Etnos nazariyasi borasida m ashhur turkiyshunos olim L.N . 
G um ilev esa aksincha, 
etnos ijtimoiy emas, balki biogeografik
hosiladir. Etnos biosferaning tarkibiy qismi bo ‘Igani bois undagi
qonuniyatlarga bo'ysunadi,-
deb ta ’kidlaydi2. Shuningdek, ayrim 
mualliflar (ayniqsa 
L.N. Gumilev
va 
Yu. V Bromley)
etnos — 
odam lar ijtimoiy hayotining birm uncha universal shakli bo ‘lgan 
va bo ‘lib qoladi, har bir kishi u yoki bu etnosga tegishli degan 
g'oyani ilgari surganlar. Hozirgi dunyo fanida etnos nazariyasiga
' Asqarov A. 0 ‘zbek xalqi etnogenez va etnik tarixining ba’zi bir nazariy
va ilmiy m etodologik asoslari //O 'zb ek isto n tarixi.— 2002.№ 4. — 54-60 b.
1 Гумилев Л .Н . Э тносф ер а.И стория лю дей и история природы . М .,
1491. С 41

---

doir alternativ (muqobil) qarashlar va konsepsiyalar mavjud. 
Zamonaviy G ‘arb va Yevropadagi ayrim maktablar vakillari etnos 
nazariyasini keskin tanqid qilm oqdalar. B a’zi nazariyotchi 
tadqiqotchilar bo‘lsa, ushbu nazariyani butunlay rad etmoqdalar. 
Ayrim qarashlarga ko‘ra, ko‘plab odam lar o ‘zlarini u yoki bu 
etnosga tegishli deb hisoblamaydilar. Ularning ijtimoiy o ‘ziga 
xosligi, o ‘z navbatida, davlatga yoki diniy jam oaga mansubligiga 
qarab ham aniqlanadi. U m um an olganda, so‘nggi vaqtlarda 
modemizmdan keyingi falsafaga asoslangan zamonaviy etnologiya 
fanida etnosga quyidagicha ta ’rif beriladi: 
Etnos
— 
bu umumiy
nom(etnonim)ga, madaniyatda umumiy o'xshashliklarga ega
bo 'Igan, jamoaviy tarixiy tafakkurga va kelib chiqishi tarixini