A ashirov, sh. Atadjanov

« 0 ‘zbekxalqi etnogenezining ayrim nazariy
masalaiari» va «0 ‘zbek xalqi shakllanish jarayonining ayrim
masalalari»
nomli maqolalarida batafsil bayon etgan. Akademik
‘ Shoniyozov K. 0 ‘zbek xalqining shakllanish jarayoni.— Т., 2001.

---

olim mazkur tadqiqotlarda 
etnos
muammosi bilan birga etnoiogiya 
fanining nazariy-metodologik asosini tashkil etuvchi 
etnik birlik,
qabila, qabiiu ittifoqi, elat, xalq, etnografik guruh (subetnos) va
etnik guruh, etnik jarayon
kabi tushunchalarni birinclii m arta 
o ‘zbek tilida izohlab bergan va ularning asl m azm un-m ohiyatini 
ham da etnos nazariyasi prinsi plan asosida yoritib bergan.
Etnos m uam m osi doirasida etnologiyaga yondosh sohadagi 
tadqiqotchilar tom onidan bajarilgan ilmiy izlanishiar orasida 
atoqii tarixchi va arxeolog olim akadem ik A. A sqarovning 
tadqiqotlari alohida o ‘rin tutadi. Olim so'nggi yillarda amalga 
oshirgan tadqiqotlarida o ‘zbek xalqi etnogenezi va etnik tarixi 
muammosi, etnos nazariyasiga oid qator ilmiy-nazariy ham da 
metodologik qarashlarni ilgari surdi Jum ladan, m uallif o'zbek 
xalqi etnogenezini so'nggi bronza davridan boshlab to IX-X 
asrlargacha b o ig a n tarixiy davrni o ‘z ichiga qamrab olgan to 'rt 
tarixiy bosqichga bo ‘lib davrlashtirish va mazkur m uam m oni 
yetti qismdan iborat nazariy va ilmiy metodologik asosda yoritish 
lozim deb uqtiradi.
Akademik A. Asqarovning fikricha, 
etnos — bu biologik hosila
emas, balki ijtimoiy hodisadir. Ukishilik taraqqiyotida m a’lum
bir bosqichning h osilasidir. Etnos o ‘zining shakllanish
jarayonida, y a ’ni etnogenez bosqichida va undan keyin ham
har xil tarixiy sabablarga ko'ra, uning tarkibiga yangidan-