A ashirov, sh. Atadjanov

rasm-rusm va udumlarimizda, qolaversa, otga bo'lgan o'ziga xos

---

mehr va otning motam marosimlarda ishtiroki bilan bog'liq udum-
larimizda ham o ‘z ifodasini topgan, desak xato bo'lmaydi.
Shu o ‘rinda ta’kidlash joizki, ming-ming yillar davomida
shakllangan milliy mentaiitetimiz bizga qo‘shni boshqa xalqlardan
muallaq, ayri holda, o ‘zga xalqlardan yashirincha rivojlanmagan.
Aksincha, milliy mentalitetimizga biz bilan qo‘shni bo‘lib yashab
kelgan boshqa xalqlarning m a’lum m a’noda ta’siri boMgan.
Ayniqsa, o ‘zbek milliy mentalitetiga forsiy xalqlar va arablar katta
ta’sir ko‘rsatganlar.
0 ‘zbek milliy mentalitetiga xos jihatlardan yana biri jamiyat
hayoti, insonlar turmush tarzining ko‘proq an’ana, urf-odatlar
orqali boshqarilishidir.
0 ‘zbek xalqi oila qurish an’analariga rioya qilishda, qiz uzatish
yoki kuyov tanlashda ham quda b o ‘lmish tom on xususida
anchagina ma’lumotga ega bo‘lib, ularning ijtimoiy kelib chiqishi,
jamoada tutgan o ‘rni va obro‘-e ’tiborini hisobga oladi. Agar kuyov
yoki kelin bo'lmish tom onning aqli, odobi, husni-malohati bir
hissa bo‘lsa, ularning qarindosh-urug'lari, avlodning jamoadagi
mavqeyi va bu xususdagi jamoatchilik fikri ikkinchi, aksariyat
hollarda hal qiluvchi omil vazifasini o ‘taydi. Farzandlarni yaxshiga
qo‘shish, bu borada xato qilib qo‘ymaslikda jamoa, jamiyat ra’yi,
ko‘pchilikning kengashli fikri muhim rol o ‘ynaydi. Shuning uchun
ham, jam oatchilik fikrining shaxs turmush tarzi, taqdirini
belgilashdagi ustuvorlik mavqeyi beqivosdir. Shu o ‘rinda «G ‘arb
— qonunlar, Sharq — urf-odatlar asosida boshqariladi», degan
iborani eslam oq jo iz. Darhaqiqat, Sharqda, shu jum ladan