A. A. Xashimov, M. M. Mirxaydarov elektr yuritma


Ketma – ket qo‘zg‘atishli o‘zgarmas tok motorli elektr yuritma



Download 5,79 Mb.
Pdf ko'rish
bet77/181
Sana29.04.2022
Hajmi5,79 Mb.
#591875
1   ...   73   74   75   76   77   78   79   80   ...   181
Bog'liq
2 5199554044955202142(1)

5.3. Ketma – ket qo‘zg‘atishli o‘zgarmas tok motorli elektr yuritma. 
Biz ko‗rayotgan o‗zgarmas tok motorlarda qo‗zg‗atish chulg‗ami (5.16 - rasm) 
yakor chulg‗ami bilan ketma – ket ulanadi. Natijada qo‗zg‗atish toki yakor tokiga 
teng bo‗ladi hamda u hosil qiladigan oqim Ф yakor tokiga proporsional bo‗ladi: 
Ф = а · I
ya 
(5.25) 
Bu yerda, 
a
– chiziqsiz koeffitsient 
a
= f (I
ya
), bu koeffitsientning chiziqsizligi 
yakor reaksiyasining magnitlash va magnitni yo‗qotish egri chizig‗i shakli bilan 
bog‗liq; bu ikkala faktorlar tok qiymati katta bo‗lganda I
ya
>0,7’ 0,8I
yan.
, yuzaga 
keladi; tokning kichik qiymatlarida a koeffitsientini doimiy deb hisoblasa bo‗ladi. 
Yakor tokining I
ya
> 2I
yan.
Qiymatlarida mashina to‗yinadi va oqim kattaligi yakor 
tokiga uncha bog‗liq bo‗lmaydi. Qo‗zg‗atish oqimining yuklamaga bog‗liqligi 


152 
(5.25 ga qarang) ketma – ket qo‗zg‗atishli o‗zgarmas tok motorlari elektrmexanik 
xarakteristikalarning o‗ziga xosligini ko‗rsatadi. 
5.16 - rasm. Ketma – ket qo‘zg‘atishli o‘zgarmas tok motorining ulanish sxemasi 
Ketma – ket qo‗zg‗atishli o‗zgarmas tok motori aylanish yo‗nalishini 
o‗zgartirishi uchun motorga beriladigan kuchlanishning qutbini o‗zgartirish yetarli 
bo‗lmaydi, chunki bunda bir vaqtda ham yakor chulg‗amidagi tok yo‗nalishi 
o‗zgaradi, ham qo‗zg‗atish oqimi qutbi o‗zgaradi. Shuning uchun motorni 
reverslash uchun mashina biror qismidagi tok yo‗nalishini o‗zgartirish kerak. 
Masalan qo‗zg‗atish chulg‗amida. Bunda yakor chulg‗amidagi tok yo‗nalishi 
o‗zgarishsiz qoldiriladi (5.17 - rasm). 
5.17 - rasm.
Ketma – ket qo‘zg‘atishli o‘zgarmas tok motorini reverslash sxemasi 


153 
(5.25) ni (5.2) va (5.3) ga qo‗yib ko‗rilayotgan motorlar uchun asosiy 
munosabatlarni hosil qilamiz: 
M = ka I
2
ya

(5.26) 
E
ya
 = kaI
ya
 ω
(5.27) 
Mos ravishda elektrmexanik va mexanik xarakteristikalar uchun quyidagicha 
bo‗ladi:
; yoki
;
(5.28) 
; yoki

(5.29) 
Ketma- ket qo‗zg‗atishli o‗zgarmas tok motori mexanik xarakteristikalarini 
birinchi qarashda ordinata o‗qini kesmaydigan giperbo‗la ko‗rinishida tasavvur 
qilishimiz mumkin. 
Agar (R
ya
+ R
q
) =0 deb olsak, unda xarakteristiga absissa o‗qini kesmaydi 
(5.18 - rasmga qarang).Bunday xarakteristika «ideal xarakteristika» deyiladi. 
Undan yuqorida xarakteristikalar bo‗lishi mumkin emas. Xaqiqiy tabiiy 
xarakteristika absissa o‗qini qisqa tutashuv tokiga to‗g‗ri keladigan nuqtada kesib 
o‗tadi (M
k
). Agar motor to‗yinishini inobatga olsak, unda momentlar 0,8M
k
dan 
kam bo‗lganda xarakteristika egri chiziqli va giperbo‗lasimon bo‗ladi; tokning va 
oqim momentining katta qiymatilarida to‗yinish bo‗lib qoladi va to‗g‗irlanadi.


154 

Download 5,79 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   73   74   75   76   77   78   79   80   ...   181




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish