А. А. Tulyaganov, S. S. Parsiyev, V. A. Tulyaganova, U. M. Abdullayev Elektr zanjirlar nazariyasi

3.4. Tarmoqlangan va tarmoqlanmagan zanjirlar

Barcha turdagi elektr zanjirlari TARMOQLANGAN va TARMOQLANMAGAN zanjirlarga bo„linadi.

Elektr zanjir elementlaridan har xil miqdordagi toklar o„tsa bunday elektr zanjiri TARMOQLANGAN elektr zanjiri deb ataladi (3.8. Rasm).

Rasm 3.8.

Elektr zanjir elementlaridan bir xil miqdordagi toklar o„tsa bunday elektr zanjiri TARMOQLANMAGAN elektr zanjiri deb ataladi (3.9 Rasm

Rasm 3.9.

21
3.5.Elektr zanjir elementlarining Volt-Amper xarakteristikalari

Qarshilik orqali oqayotgan tokning shu qarshilik kuchlanishiga bog„liqlik grafigi VOLT-AMPER XARAKTERISTIKALARI (VAX) deyiladi. Odatda grafikda absissa o„qiga KUCHLANISH, ordinata o„qiga esa TOK miqdori qo„yiladi.

Rasm 3.10.

Chiziqli VAX ga ega bo„lgan qarshilik CHIZIQLI QARSHILIK deb ataladi (b Rasm), faqat chiziqli qarshilikka ega bo„lgan elektr zanjirlar CHIZIQLI ELEKTR ZANJIRLAR deyiladi.

Nochiziqli VAX ga ega bo„lgan qarshilik NOCHIZIQLI QARSHILIK deb ataladi (v Rasm), faqat nochiziqli qarshilikka ega bo„lgan elektr zanjirlar NOCHIZIQLI ELEKTR ZANJIRLAR deyiladi.

TOK va KUChLANIShGA nisbatan prametrlari o„zgaradigan ELEMENTLAR NOCHIZIQLI ELEMENTLAR deyiladi.

Quyidagi rasmlarda chiziqli qarshilik, chiziqli kondensator va chiziqli induktivlik xarakteristikalari keltirilgan.

Rasm-3.11.