A. A. Shernaev, N. E. Jiyanova

Favqulodda  zararlar,  u  foydadan  olinadigan  soliq  to‗langunga 
qadar foyda yoki zararlarni hisoblab chiqishda hisobga olinadi. 
Moliyaviy  natija  u  yoki  bu  hisobot  davri  uchun  korxona 
faoliyatining  sarhisobi  sanaladi.  Har  bir  tijorat  tashkilotining  maqsadi 
oxir-oqibat foyda olishdir. 
Har  bir  korxonada  foyda  olish  bilan  birga  uning  taqsimlanishini 
samarali  boshqarish  ham  ta‘minlanishi  kerak.  Bunda  hisobot  davri 
daromadini taqsimlashning har bir sikli – bu bir vaqtning o‗zida kelgusi 
davrda  uni  kengaytirilgan  asosda  shakllantirishning  samarali  shart-
sharoitlarini  ta‘minlash  jarayoni,  korxonani  strategik  rivojlantirish 
maqsadlarini amalga oshirish ekanligini ham yodda tutish zarur. 
2017  yil  17  yanvardagi  PF-4933  sonli  ―Tadbirkorlik  maqsadlarida 

---

foydalanish  uchun  davlat  mulki  ob‘ektlarini  sotishni  jadallashtirish  va 
uning 
tartib-taomillarini 
yanada 
soddalashtirish 
chora-tadbirlari 
to‘g‘risida‖ O‘zbekiston respublikasi Prezidentining Farmoni da xususiy 
tadbirkorlikni rivojlantirish uchun qulay shart-sharoitlar yaratish, davlat 
mulki ob‘ektlarini sotish tartib-taomillarini yanada soddalashtirish va bu 
jarayonni 
jadallashtirish, 
ularni 
xususiylashtirishda 
byurokratik 
to‘siqlarni  bartaraf  etish,  xususiy  mulk  qilib  sotilgan  ob‘ektlarda 
raqobatbardosh tovarlar ishlab chiqarish va xizmatlar ko‘rsatishni tashkil 
etish  maqsadida  Qoraqalpog‘iston  Respublikasi  Vazirlar  Kengashining 
raisiga, viloyatlar va Toshkent shahri hokimlariga davlat mulki bo‘lgan 
nostrategik ob‘ektlarni, shu jumladan davlat ko‘chmas mulk ob‘ektlarini 
investitsiya  majburiyatlari  qabul  qilingan  holda  «nol»  xarid  qiymati 
bo‘yicha sotish to‘g‘risida qarorlar qabul qilish huquqi berildi. 
Qoraqalpog‘iston  Respublikasi  Vazirlar  Kengashining  raisi, 
viloyatlar va Toshkent shahri hokimlarining qarorlari asosida sotiladigan 
davlat  mulki  ob‘ektlarini  sotishdan  tushadigan  mablag‘lar  tegishli 
ravishda Qoraqalpog‘iston Respublikasi byudjetiga hamda viloyatlar va 
Toshkent  shahrining  mahalliy  byudjetlariga  yo‘naltiriladi,  belgilangan 
tartibda 
O‘zbekiston 
Respublikasining 
Xususiylashtirish, 
monopoliyadan  chiqarish  va  raqobatni  rivojlantirish  davlat  qo‘mitasi 
hamda  O‘zbekiston  Savdo-sanoat  palatasi  tasarrufida  qoldiriladigan 
mablag‘lar bundan mustasno; 
yangi  ish  o‘rinlari  yaratish  imkonini  bergan  asosiy  fondlarni 
modernizatsiyalashtirgan  va  mukammal  ta‘mirdan  chiqargan  davlat 
mulki  ob‘ektining  ijarachisiga  uni  xususiylashtirishda  ijaraga  olingan 
ob‘ektni birinchi navbatda sotib olish uchun ustun huquq beriladi; 
tanlov  va  auktsionning  birdan  bir  qatnashchisidan  savdo 
shartlariga to‘liq mos keladigan taklif tushganida davlat mulki ob‘ektini 
xarid qilish-sotish to‘g‘risidagi shartnomani tuzishga ruxsat beriladi; 
2017  yilning  1  iyulidan  boshlab  davlat  mulki  ob‘ektlarini 
baholash  aktivlar  qiymatiga  ta‘sir  qiluvchi  bozorning  joriy 
kon‘yunkturasini  va  ob‘ektiv  omillar  yig‘indisini  hisobga  oluvchi 
yangilangan milliy standartlar asosida amalga oshiriladi; 
O‘zbekiston  Respublikasi  «Davarxitektqurilish»  qo‘mitasining 

---

Davlat  arxitektura-qurilish  nazorati  xulosasiga  muvofiq  yaroqsiz  deb 
topilgan davlat ko‘chmas mulk ob‘ektlarini buzish to‘g‘risidagi qarorlar 
Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Kengashining raisi, viloyatlar va 
Toshkent shahri hokimlari tomonidan qabul qilinadi. 
Farmon bo‘yicha quyidagilar taqiqlangan: 
O‘zbekiston  Respublikasining  talabgor  rezidentlaridan  tanlov 
savdolarida  davlat  mulki  ob‘ektlarini  sotish  vaqtida  buyurtmanoma  va 
biznes-rejadan boshqa hujjatlarni talab qilish, davlat mulkining strategik 
ob‘ektlarini sotish hollari bundan mustasno; 
davlat  organlari,  shu  jumladan  nazorat,  huquqni  muhofaza  qilish 
organlari  va  sudlar  tomonidan  xususiylashtirish  natijalarini,  shu 
jumladan, ob‘ektlar qiymatini baholash natijalarini qayta ko‘rib chiqish 
va bekor qilish masalalarini o‘rtaga qo‘yish. 
Davlat  mulki  ob‘ektlarini  sotishda  xalqaro  amaliyotda  keng 
foydalanilayotgan quyidagi shakllar joriy etildi: 
fond  birjasida  aholiga  va  tadbirkorlik  faoliyati  sub‘ektlariga 
aktsiyalarni birlamchi (IPO) va ikkilamchi (SPO) oshkora taklif etish; 
ixtisoslashtirilgan  tashkilotlar  tomonidan  elektron  shaklda 
o‘tkaziladigan tanlov va auktsion. 
O‘zbekiston  Respublikasining  Xususiylashtirish,  monopoliyadan 
chiqarish  va  raqobatni  rivojlantirish  davlat  qo‘mitasi  manfaatdor 
vazirliklar  va  idoralar  bilan  birgalikda  2017  yilning  1  apreliga  qadar 
aktsiyadorlik  jamiyatlarining  ro‘yxati  hamda  ularning  aktsiyalarini 
xalqaro  amaliyotga  muvofiq  aholiga  va  tadbirkorlik  faoliyati 
sub‘ektlariga  birlamchi  (IPO)  va  ikkilamchi  (SPO)  oshkora  taklif  etish 
tartibi yuzasidan takliflarni Vazirlar Mahkamasiga kiritilmoqda.