A. A. Qaxxarov, yu. Sh. Avazov, U. A. Ruziyev kompyuter tizimlari va tarmoqlari

LSR va axborotlarning harakatlanish jadvali. Marshrutlashtirish protokollari tarmoq topologiyasini aniqlash uchun ishlatiladi, bir provayder tarmog‘ining chegarasini ichida axborotlarni xarakatlantirish uchun virtual kanallar texnikasi qо‘llanadi.
О‘tmishdagi texnologiyalarning bu asosiy tamoyili, IP-kommutatsiyalash kabilar, MPLS texnologiyasida saqlab qolingan.
Turli texnologiyalarning protokollarini birlashtirish tamoyili 10.10 va 10.11-rasmlarda namoyish etilgan. Ulardan birinchisida standart IP-marshrutizatorining soddalashtirilgan arxitekturasi keltirilgan, ikkinchisida MPLS texnologiyasini quvvatlovchi LSR aralash qurilma arxitekturasi kо‘rsatilgan.




10.10-rasm. IP-marshrutizatorining arxitekturasi.


10.11-rasm. LSR arxitekturasi.
LSR qurilmasi IP-marshrutizatorining barcha vazifalarini bajargani uchun u IP-marshrutizatorining barcha bloklarini о‘z tarkibiga oladi, LSR da MPLS vazifasini bajarishi uchun esa qator qо‘shimcha bloklar kiritilgan, ular boshqarish uchun va shuningdek axborotlarni harakatlantirish uchun taalluqlidirlar.
Misol tariqasida belgilar bо‘yicha harakatlanish blokini kо‘rsatish mumkin, u IP-paketlarni IP-manzil asosida uzatmay, belgi maydoni asosida uzatadi. Keyingi yqarorni qabul qilishda belgilar bо‘yicha harakatlanish bloki kommutatsiyalash jadvalini ishlatadi, MPLS standartida uni harakatlanish jadvali nomi bilan ataladi. Harakatlanish jadvali MPLS texnologiyasida boshqa texnologiyalardagi virtual kanallar texnikasidagi jadvalga о‘xshashdir (10.1- jadval).
10.1-jadvali
MPLS texnologiyasida harakatlanish jadvaliga misol.

Kirish interfeysi	Belgi	Keyingi xop	Xarakat
S0	245	S1	256
S0	27	S2	45
…	…	…	…

LSR qurilmasining har biriga harakatlanish jadvali signa protokoli bilan hosil qilinadi, u MPLS da belgilarni taqsimlash protokoli (Label Distribution Protocol, LDP) nomiga ega.

LDP protokoli tarmoq bо‘ylab virtual kanal yotqizadi, uni MPLS texnologiyasida belgilar bо‘yicha kommutatsiyalash yо‘llari deb nomlanadi (Label Switching Path, LSP).