A. A. Mustafaqulov, S. O. Eshbekova, N. M. Jo’rayeva, J. K. Ibragimov

Masalalar yechish namunalari 
1-masala.
Havoni massa jihatdan bir bo’lak kisloroddan va uch 
bo’lak azotdan tashkil topgan deb hisoblab, uning molyar massasi topilsin.
Yechimi.
Aralashma massasi 
m
kilogrammlarda ifodalangan bo’lib, 
son jihatidan molekulyar massaga tengdir va aralashmaning molyar 
massasi
ni ifodalaydi. Havoni ideal gaz deb qarab, ideal gaz holatining 
tenglamasidan foydalanamiz 
(1) 
Masalani yechish uchun V hajmda joylashgan gazni tashkil 
etuvchilarini alohida-alohida qarab chiqib, ular uchun holat tenglamasini 
yozamiz 
3
0
3
3
3
1
n
N
m
N
V
V
d
A
A
=
=
=
=
µ
T
V
2
2
1
1
T
V
T
V
=
T
P
2
2
1
1
T
P
T
P
=
)
1
(
0
t
P
P
β
+
=
2
2
0
3
1
3
2
3
1
ρυ
υ
=
=
=
=
nkT
nE
n
m
P
kT
m
E
2
3
2
2
=
=
υ
.
3
3
3
0
ρ
µ
υ
P
RT
m
kT
kv
=
=
=
ap
µ
RT
m
PV
µ
=

---

48 
(2)
(3) 
bu yerda 
va 
har bir tashkil etuvcining partsial bosimidir. Aralashma 
uchun Dalton qonuni o’rinlidir 
(4) 
(2) va (3) larni hadma-had qo’shib va (4)ni e'tiborga olib, 
quyidagini hosil qilamiz 
(5) 
(1)va (5) larni solishtirib hamda aralashma massasi
ekanligini bilgan holda, quyidagini hosil qilamiz 
bundan 
Kattaliklarning son qiymatlarini SI o’lcho’v birliklarida qo’yamiz
kg/mol; 
0.028 kg/mol;
0.029 kg/mol