A. A. Kaxxarov, yu. Sh. Avazov, U. A. Ruziyev

Asosiy xotira. Asosiy xotira (AX) axborotrii tezkor saqlash va mashinaning boshqa bloklari bilan axborot almashish uchun moijallangan. Asosiy xotira ikki turdagi xotira qurilmasidan iborat: doimiy xotira qurilmasi (DXQ) va tezkor xotira qurilmasi (TXQ).

• 
  DXQ (ROM - Read Only Memory) dastuming o‘zgarmaydigan. (doimiy) va maiumotnoma axborotlarni saqlash uchun moijal­langan; unda saqlanayotgan axborotni faqat tezkor o‘qishga imkon beradi (DXQ dagi axborotni o‘zgartirish mumkin emas);
  
• 
  TXQ (RAM - Random Access Memory) SHK hozirgi vaqt davomida bajarayotgan bevosita axborot-hisoblash jarayonida qatnashayotgan axborotlarni tezkor yozish, saqlash va o‘qish. uchun moijallangan (dastur va axborotlarni).
  

Tezkor xotiraning asosiy afzalligi uning yuqori tezligi va xotiraning har bir yacheykasiga alohida murojaat eta olishida (yacheykalarga to‘g‘ri manzilli ega boiish). Tezkor xotiraning kamchiligi sifatida shuni qayd qilib o‘tish kerakki, unda saqlangan axborotni kompyuter energiya manbai o‘chirilgandan so‘ng ham saqlab qolish mumkin emasligida (energiyaga bogiiqligi).
SHK ning tizimli platasida asosiy xotiradan tashqari energiyaga bogiiq boimagan xotira ham bor CMOS RAM (Complementary Metal-Oxide Semiconductor RAM), o‘zining akkumulatoridan doimiy quwatlanadi; unda tizimning har bir jroqilganida tekshiri- ladigan SHK ning apparat tarkibi haqidagi axborot (kompyuterda mavjud barcha apparatlar haqida) saqlanadi.
Tashqi. xotira. Tashqi xotira shaxsiy kompyuteming tashqi qurilmalariga kiradi va masalani yechish uchun qachondir kerak boiadigan axborotlarni uzoq vaqt saqlash uchun ishlatiladi. Xususan, tashqi xotira qurilmasida kompyuteming barcha dasturiy ta'minoti saqlanadi. Tashqi xotiraning turli turlari mavjud, 1.8-rasmda keltirilgan tashqi xotira turlari amaliy jihatdan har bir kompyuterda bor, qattiq diskdagi jamlovchilar.
Bu jamlovchilaming vazifasi - katta hajmdagi axborotlarni saqlash, yozish va so‘rov bo‘yicha tezkor xotira qurilmasiga uzatish.
Tashqi xotira qurilmasi sifatida keng miqyosda optik disklarda jamlovchi qurilmalar ham ishlatilmoqda (Cp - Compact Disk, DVD - Digital Versatile Disk), flesh-diskda jamlovchilar va kamroq kassetadagi magnit tasmali xotira qurilraalari (MTXQ, strimmerlar) va diskli magnit-optik jamlovchilar (DMOJ).