A. A. Karimov j. E. Kurbanbayev s. A. Jumanazarov

15.8-jadval
MChJ ustav kapitalining qo‘shimcha hissa hisobiga
ko‘paytirilishi
T/r
X o ‘jaIik operatsiyalarining m azm uni
Sum ma,
m ing so‘m
Debet
Kredit
1
1-ch i 
ish tiro k ch i 
p u l 
m a b la g ‘lari 
k o ‘rin ish id a q o ‘sh im c h a h is sa q o 'sh d i
27 0 0
5110
6630
2
2-ch i 
ish tiro k ch i 
u sk u n a
k o ‘rin ish id a 
q o ‘sh im c h a h issa kiritdi
3300
0890
66 3 0
3
1-chi 
ishtirokchi 
to m o n id an
hissa 
k iritilg an d a u stav k ap italin in g k o ‘pay ish i
27 0 0
6630
8330
4
2-ch i 
ishtirokchi 
to m o n id an
h issa 
k iritilg a n d a u sta v k ap italin in g k o ‘payishi
3300
6630
8330
Ustav kapitali 6000 ming so‘mga ko‘paytiriladi, tegishlicha, 
birinchi ishtirokchi o ‘z ulushi nominal miqdorini 2700 ming so‘mdan 
(6000 x 45 %) oshmaydigan summaga, ikkinchi ishtirokchi — 3300
496

---

ming so‘mdan (6000 x 55 %) oshmaydigan summaga ko‘paytirishga 
haqli. Ushbu chegaradan oshadigan summalar ishtirokchi ulushi nominal 
qiymatini ko‘paytirmaydi hamda jam iyat tomonidan unga qaytarilishi 
yoki tekinga olingan mulk sifatida daromadga o ‘tkazilishi lozim.
Bir oy ichida birinchi ishtirokchi tomonidan qo‘shimcha hissa 
hisobiga pul mablag‘lari to ‘liq hajmda, ikkinchi ishtirokchi tomonidan 
uskuna kiritildi. 0 ‘zgartirishlar jam iyat ta ’sis hujjatlariga kiritildi va 
belgilangan tartibda ro‘yxatdan o‘tkazildi.
M as’uliyati cheklangan jam iyat o ‘z ustav kapitalini kamaytirishga 
haqlidir. Jamiyat davlat ro ‘yxatidan o ‘tkazilgan paytdan e ’tiboran bir yil 
mobaynida uning ustav kapitali to‘liq to'lanm agan taqdirda, jam iyat 
o ‘zining ustav kapitalini amalda to ia n g a n miqdorgacha kamaytirishini 
e’lon 
qilishi 
va uning kamaytirilganligini 
belgilangan tartibda 
ro'yxatdan o ‘tkazishi yoki jamiyatni tugatish to ‘g ‘risida qaror qabul 
qilishi lozim.
Agar ikkinchi va har bir keyingi moliya yili tugaganidan keyin 
jam iyat sof aktivlarining qiymati jam iyatning davlat ro‘yxatidan 
o ‘tkazilishi sanasidagi holatga qonunda belgilangan ustav kapitalining 
minimal miqdoridan kam b o iib qolsa, jam iyat tugatilishi kerak. Jamiyat 
sof aktivlarining qiymati qonun hujjatlarida belgilangan tartibda 
aniqlanadi.
MChJ ustav kapitalini kamaytirish to ‘g ‘risida qaror qabul 
qilingan sanadan e’tiboran o ‘ttiz kun ichida jam iyatning ustav kapitali 
kamaytirilgani va uning yangi miqdori haqida jam iyatning o ‘ziga 
m a’lum boMgan barcha kreditorlarini yozma ravishda xabardor qilishi, 
shuningdek qabul qilingan qaror to ‘g ‘risida ommaviy axborot 
vositalarida xabar e ’lon qilishi shart. Bunda jam iyat kreditorlari 
o ‘zlariga xabamoma yo ‘llangan sanadan e ’tiboran o ‘ttiz kun ichida yoki 
qabul qilingan qaror to‘g ‘risida xabar e ’lon qilingan sanadan e ’tiboran 
o ‘ttiz kun ichida jamiyat tegishli majburiyatlarini muddatidan ilgari 
tugatishini yoki ijro etishini hamda o ‘zlari ko ‘rgan zaraming o ‘mini 
qoplashini yozma ravishda talab qilishga haqlidirlar.
497

---

Jamiyat ishtirokchisi jamiyatning ustav kapitalidagi o‘z ulushini 
yoxud uning bir qismini jamiyatning bir yoki bir necha ishtirokchisiga 
sotishga yoki o ‘zga tarzda ular foydasiga voz kechishga haqlidir. 
Bunday bitimni tuzish uchun, agar jam iyat ustavida boshqacha qoida 
nazarda 
tutilmagan 
bo‘lsa, 
jamiyatning 
yoki jam iyat 
boshqa 
ishtirokchilarining roziligi talab qilinmaydi. Jamiyat ishtirokchisi, agar 
jam iyatning ustavida taqiqlangan bo‘lmasa, o ‘z ulushini (uiushining bir 
qismini) uchinchi shaxslarga sotishi yoki boshqacha tarzda ulaming 
foydasiga voz kechishi mumkin.
Jamiyat ishtirokchisining ulushi to ‘liq to ian g u n g a qadar b o ig an
davrda u faqat to ia n g a n qismi bo‘yicha boshqa shaxsga o‘tkazilishi 
mumkin.