A. A. Karimov j. E. Kurbanbayev s. A. Jumanazarov

1.1-jadval
Buxgalteriya hisobining metodlari
T/r
Usullar
Usullar ta’rifi
1
H ujjatlashtirish
B u x g alteriy a h isobining obyektlari ustidan y o p p a sig a va 
u zlu k siz kuzatishni am alg a oshirish im konini beradigan 
d astlab k i aks ettirish
2
Inventarizatsiya
K o rx o n a m ab la g 'in i tekshirib, r o ‘y x atg a o lish v a olingan 
m a ’lum otlam i hisob m a ’lum otlari bilan so lish tirish
3
B aholash
X o ‘ja lik
m ab lag ‘lari, 
m ajb u riy atlar 
v a
x o ‘ja lik
ja ra y o n la rin i pul o ‘lchov birligida aks ettirish
4
K alkulyatsiya
Y aratilgan m ahsulot (ish va x izm at)lar b irlig i tannarxini 
a niqlash
5
S chyotlar tizim i
M ablagM ar tarkibi va jo y la sh tirilish i, u la m in g m anbalari 
b o ‘y ic h a aks ettirish, iqtisodiy g u ru h lash va te z k o r n azo rat 
qilish
6
Ikkiyoqlam a
yozuv
H ar b ir x o ‘ja lik m uo m alasin in g sum m asi ikki m arotaba: 
b ir sch y o t debeti va ayni vaq td a o ‘zaro b o g ‘liq b o sh q a 
sch y o tn in g kreditida aks ettirishdir
7
B uxgalteriya
balansi
M u ay y an san ag a k orxonaning m ol-m ulki v a u lam in g
m an b alari to ‘g ‘risidagi axborotni iqtisodiy g u ru h lash tirish
h am d a pul bahosida um um lashtirish
8
H isobot
M o liy a v iy -x o ‘ja lik
faoliyatini 
tav siflay d ig an
um um lash tirilg an
k o ‘caatkichlar 
tizim in i - j o ‘zida 
m ujassam lashtiradi
j kutubxonasi 
i
7
 
Ihfw

---

Hisob yuritish tartibini belgilab beruvchi tarkibiy qism sifatida 
buxgalteriya hisobiga xos 
bo'lgan usullami quyidagi jadvalda 
ko‘rishimiz mumkin:
“Moliyaviy hisobotni tayyorlash va taqdim etish uchun konseptual 
asos” nomli BHMSga binoan buxgalteriya hisobining asosiy qoidalari 
quyidagilardir:
- hisoblash;
- ikki yoqlama yozuv usulida hisob-kitobni yuritish;
- uzluksizlik;
- xo‘jalik operatsiyalarini, aktivlar va passivlami pul bilan 
baholash;
- ishonchlilik;
- ehtiyotkorlik;
- mazmunning shakldan uzunligi;
- ko‘rsatkichlaming qiyosiyligi;
- moliyaviy hisobotdagi betaraflik;
- hisobot davrida daromadlar bilan xarajatlaming muvofiqligi;
- aktivlar va majburiyatlaming haqiqiy bahosi;
- tushunarlilik;
- ahamiyatlilik;
-jid d iy lik ;
- haqqoniy va xolis taqdim;
- tugallanganlik;
- izchillik;
- o ‘z vaqtida taqdim etish.
Yuqoridagi tamoyillarga asoslanib yuritilgan buxgalteriya hisobi 
va tuzilgan moliyaviy hisobot barcha foydalanuvchilaming korxona 
moliyaviy xo ‘jalik faoliyati haqida to'liq, tushunarli m a’lumot olishni va 
tegishli xulosa chiqarishni ta’minlaydi.
Hisoblash 
-
daromadlar va xarajatlar buxgalteriya hisobida 
e ’tirof etiladi va kelgan davrda tushishi yoki paydo bo‘lishiga qarab (pul 
mablag‘larini olish yoki to ‘lash asosida emas) moliyaviy hisobotlarda 
aks ettiriladi.
18

---