malar soni kamayishi yoki ko'payishi mumkin. Bunda ikki
hodisa ro'y beradi:
1) Agar tilda bo'lgan ikki fonema bir fonemaga birlashsa,
konvergensiya
deyiladi. O'zbek tili tarixida bo'lgan til oldi va til
orqa, qisqa va cho'ziq unli fonemalar keyinchalik birlashib,
o'rta cho'ziqlikka ega bo'lgan olti unli fonemani hosil qilgan.
2) Agar bir fonema ikki fonemaga ajralsa,
divergensiya
deyi
ladi. Masalan, qadimiy turkiy tillarida bo'lgan / а / fonemasi
keyinchalik ikki fonemaga ajralgan: / а / va /о /. Bu hodisa diver
gensiya jarayoni natijasida bo'lgan.
Fonetik qonuniyatlarga tovushlarning kombinator va pozi
tsion o'zgarishlari ham kiradi. Chunki tovushlar turli holatlarda
Do'stlaringiz bilan baham: |