9-TEMA. INFORMATIKADAN SABAQTAN TISQARI SHINIG`IWLARDI
PROEKTLESTIRIW.
Reje:
1.
Informatikadan sabaqtan tısqarı shınıǵıwlar.
2.
Informatika dógereginiń máseleleri.
3.
Informatika dógeregin shólemlestiriw.
4.
Dógerek jumıslar ushın joba.
5.
Dógerek ótkiziw metodikası.
Oqıwshılardıń pánge qızıǵıwı aldın ala sabaq procesiniń shólkemlestiriliwine
baylanıslı. Sol menen birge, jaqsı shólkemlestirilgen klasstan tıs jumıslar arqalı da
oqıwshılardı pánlerge, sonnan informatikaǵa qızıǵıwın jánede arttırıw múmkin.
Informatika pánine qızıǵıwshı oqıwshılarǵa olardıń sabaqtan alǵan bilimleri jeterli
emes. Olar informatika hám esaplaw texnikasına tiyisli kóbirek bilim alıwdı,
kompyuterlerdiń insan
xızmetiniń
túrli tarawlarında qanday qollanılıwın biliwdi, qızıǵarlı
hám quramalı máselelerdi kóbirek kompyuterler járdeminde sheshiwdi, esaplaw
texnikasınıń rawajlanıw tariyxına arnalǵan materiallar menen keńirek tanısıwdı, jańa
informaciyalıq texnologiyalar hám olardıń programmalıq támiyinleniwindegi jańalıqlar
tuwralı informaciya alıwdı qáleydi.
Sabaqtan tıs shınıǵıwlardıń eń kerekli wazıypalarınan biri oqıwshılardıń
informatikaǵa bolǵan qızıǵıwshılıǵın bekkemlew hám rawajlandırıwdan ibarat.
Informatikadan sabaqtan tıs shınıǵıwlar degende oqıwshılardıń informatikaǵa
tiyisli bilimlerin keńeytiriw, tereńlastiriw maqsetinde shólkemlestirilgen sabaqtan
tısqarı, qatnasıwı ixtiyarıy bolǵan shınıǵıwlar, yaǵnıy
informatika oqıw jobasınıń úyreniw
májbúr bolmaǵan bólimine kirgizilmegen teoriyalıq materiallardı, ámeliy jumıslardı hám
programma materiallarin jánede tereńirek ózlestiriw maqsetinde ótkiziletuǵın
shınıǵıwlar túsineledi.
Sabaqtan tıs shınıǵıwlardıń eń keń tarqalǵan túri bul informatika dógerek jumısları
bolıp esaplanadı. Bunnan tısqarı klasstan tıs shınıǵıwlar informatika boyınsha
olimpiadalar, konkurslar, viktorinalar, kesheler ótkiziw, diywal gazetalar shıǵarıw,
sayaxatlar shólkemlestiriw sıyaqlı ulıwmalıq tádbirler arqalı da ámelge asırıladı.
Informatika hám informaciyalıq texnologiyaları sabaqları ilimiy-teoriyalıq
tayarlıqtı asırıp, oqıwshılardıń sol temalarǵa klasstan tıs jumıslarda ilimiy hám belsendi
qatnasıwı ushın tiykar boladı.
Sabaqtan tıs shınıǵıwlar ámeliy bilimlerdi rawajlandırıwda zárúr orın tutadı.
Biraq bul ulıwma talaplardan tısqarı “Informatika hám IT” boyınsha sabaqtan tıs
shınıǵıwlardıń mazmunın anıqlaw hám shólkemlestiriw ushın tómendegi principlerge
ámel etiw lazım.
1. Dawam etiwshilik principi.
Sabaqtan tıs shınıǵıwlarda kóriletuǵın material oqıwshılar ushın málim maǵanada
sabaqtaǵı materiallardı keńeytiw hám tereńlastiriw kerek.
2. Tariyxıy materiallardan paydalanıw principi.
Oqıwshılardıń kópshiligi kibernetika tarawındaǵı alımlar hám olardıń miynetleri
hám de esaplaw texnikasınıń rawajlanıw tariyxı menen tereńnen tanıs emes. Ásirese Orta
Aziya alımları miynetleri tuwralı maǵlıwmatlarǵa iye emes. Sonıń ushın sabaqtan tıs
shınıǵıwlarda tariyxıy materallarǵa orın beriw kerek.
3. Qızıqtırıw principi.
Túrli túsiniklerdi ózlestiriwde krassvord hám rebuslardı sheshiw de úlken
áhmiyetke iye. Bunnan tısqarı oqıwshılardıń kompyuterde islew kónlikpelerin
jetilistiriw
hám
túrli
programma
qurallarınan
paydalanıw
kónlikpelerin
rawajlandırıwda kompyuter oyınları da úlken itibarǵa ılayıq. Ayrım mekteplerde
sabaqtan tıs shınıǵıwlar, ásirese dógerek jumısları degende tek ǵana kompyuterde oyın
oynawdı túsinip qalǵan hám bul menen kompyuter oyınlarınıń paydalı tárepleri
itibardan shette qalǵan.
Kompyuter oyınlarınan ónimli paydalanıw procesinde oqıwshılarda tómendegi
kónlikpelerdi jetilistiriw múmkin:
- jeke gúzetiw;
- táshiwishlerge shıdamlı bolıw hám óz ańın baqlaw treningi;
- klaviatura kónlikpeleri hám tez oqıw treningi;
- sistemalıq analiz hám logikalıq
pikirlew.
4. Izleniwge úyretiw principi.
Oqıwshılardı mashqalalı-izleniw imkaniyatların iyelewge úyretiw. Bul tarawda
jetiskenshilik jumısların alıp barıw, oqıwshılardıń logikalıq kónlikpelerin keńeytiriw
úlken áhmiyetke iye. Bunıń ushın arnawlı shınıǵıwlar sistemasın jaratıw maqsetke
muwapıq.
5. Jeke pikir júrgiziwdi rawajlandırıw principi.
Kompyuterlerdi oqıw procesine qollanıw oqıwshılardıń dúnya qarasın keńeytiw
hám jeke pikirlewin rawajlandırıwǵa qaratılıwı kerek.
6. Dóretiwshilik joybarların tayarlaw principi.
Jańa dóretiwshilik joybarlardı tayarlaw, modellestiriw hám tájriybede sınap kóriw,
oqıwshılar dóretiwshiligin turmısta sınap kóriw úlken áhmiyetke iye. Dóretpelerdi
kórgizbe etiw, óz betinshe islewge hám óz pikirlerin turmıs sınawınan ótkeriw oqıwshı
dóretiwshilik xızmetinde áhmiyetli orın tutadı.
7. Jámáát bolıp islew principi.
Informatika pánin úyreniwdiń ózine say táreplerinen biri jámáát bolıp islewdiń
ónimliginde. Birge máseleler sheshiw procesinde oqıtıwshı hám oqıwshı arasında birge
islew ornatılıp, oqıwshılar bir máseleni bir topar bolıp, basqıshpa-basqısh islewi yamasa
máseleniń sheshiw basqıshların bólip alıp orınlawı múmkin.
