9-son –to’plam dekabr 2021 pedagoglar uz 1

19-son 1 
–to’plam dekabr 2021
 
 
pedagoglar.uz
 
435
Afsuski,o’zbek xalqining suyukli farzandi birinchi foto va kinooperator 
Xudoybergan Devonovning hayoti fojeali yakun topdi.1936-yilda Stalin 
qatag’onlari avjiga chiqqan davrda u “xalq dushmani”sifatida hibsga olingan va 
to’rt yildan so’ng otib o’ldirilgan. 
“Hali-hali esimda :1931-yil O’zbekistonning birinchi fotografi va kinooperatori 
Xudoybergan Devonov menga kanal tozalash haqida hikoya qiluvchi 
“Ko’za”kadrini ko’rsatgan edi. 
Xudoybergan Devonov…Men uni birinchi marta Xivaga kelganimda 
ko’rganman.Yodimda:u xorazmcha yaltiroq to’nda,beliga keng belbog’ bog’lab 
olgan edi.Yuzi oddiygina bo’lib,bir qarashda kishiga zavq bag’ishlardi. 
1917-yil voqealaridan so’ng Devonov Xorazm respublikasida moliya vaziri 
bo’lib ishladi.U juda aqlli,ma’rifatli kishi edi.Bizga uning ishtiyoq bilan olgan 
rasmlari va kinoplyonkalari meros bo’lib qoldi.” degan edi kinorejissor va 
kinooperator Malik Qayumov.
 Foydalanilgan adabiyotlar: 
1.Madrahimov.E.,”Chaqmoq” hujjatli qissa.”G’afur G’ulom” nashryoti,T.: 
1988. 
2.Karimov.N.,Xudoybergan Devonov.”Jahon adabiyoti” jurnali,2010-yil 9-son.

---

19-son 1 
–to’plam dekabr 2021
 
 
pedagoglar.uz
 
436
NONUSHTA PAYTIDA AYTILGAN JUMBOQLAR 
Xalilova Malika Jo’raboyevna 
Sirdaryo viloyati Sayxunobod tumani 
1-sonli maktab matematika fani o’qituvchisi 
Annontatsiya:
Daraxtdagi olmaxon Dam olish uyida nonushta 
vaqtida stol tevaragiga yig‘ilganlardan biri: — Men bugun ertalab olmaxon bilan 
bekinmachoq o‘ynadim, — dedi. — Sizlar o‘rmonimizdagi to‘garak yalanglikni 
va uning o‘rtasidagi yakka qayin daraxtini bilasizmi? Ana o‘sha daraxt orqasiga 
olmaxon mendan yashirindi. 0 ‘rmon ichidan o‘sha yalanglikka chiqishim 
bilanoq olmaxonning tumshug‘ini va daraxt orqasidan menga tikilib turgan 
jovdiragan ko'zlarini ko‘rib qoldim. Men uni ko‘rish uchun yaqiniga bormasdan, 
sekinasta yalanglik chetida aylana boshladim.
Daraxt atrofida to‘rt martacha aylandim. Biroq mug‘ombir ilgarigicha faqat 
tumshug‘ini ko‘rsatib, o ‘zini panaga olaverdi. Xullas, olmaxon atrofida aylanib 
o ‘tishning ilojini qilolmadim. — Biroq, — deb luqma, tashladi o ‘tirganlardan 
biri, siz daraxt atrofini to‘rt marta aylanib chiqdim, dedingiz-ku?! — Men daraxt 
atrofida aylandim, lekin olmaxon atrofida aylandim, deganim yo‘q! — Olmaxon 
daraxtda emasmi? — Daraxtda bo‘lsa nima bo‘pti? — Siz olmaxon atrofida ham 
aylangan bo‘lasiz-da. — Uning orqasini biron marta ham ko‘rmagan bo‘lsam, 
qanday qilib atrofida aylangan bo‘laman. — Orqasining nima hojati bor? 
Olmaxon markazda, siz aylana bo‘ylab yurgansiz, demak, olmaxon atrofida 
aylangan bo‘lasiz. 5 — Hech unday emas. Ko‘z oldingizga keltiring, men 
sizning atrofingizda doira bo‘ylab yurgan bo‘lay, siz esa menga orqa o‘girmay, 
hamisha men bilan betma-bet turib aylanavergan bo‘ling. Ayting-chi, shunda 
mening atrofímda aylanayapsiz, deya olasizmi? — Albatta shunday deyman. 
Boshqacha qanday bo‘lishi mumkin? — Garchi men sizning orqa tomoningizda 
bo‘lmasam ham, orqangizni ko‘rmasam ham atrofingizda aylangan bo‘lamanmi? 
— Bir gapni hadeb qaytaravermang! Siz mening atrofimni aylanib chiqasiz. Gap 

---