9-sinf jahon tarixi fanidan

III.Yangi mavzu bayoni:
Islomning vujudga kelishi. Islom dini VII asrda Arabiston yarim orolida vujudga keldi. Islom ta’limotiga ko’ra, islom insonlarni to’g’ri yo’lga solish uchun Alloh tomonidan yuborilgan oxirgi ta’limot, ilohiy qonundir. Allohning bu ta’limoti, qonunlari payg’ambar (Allohning elchisi) Muhammad (s.a.v.) tomonidan. targ’ib etilgan. Islom dinini qabul qilgan va Allohning payg’ambariga ergashgan kishi musulmon (muslim-sadoqatli) deb atalgan. Xo’sh, qanday omillar islom dinining vujudga kelishiga sabab bo’lgan? Birinchidan, barcha arab qabilalarini yagona davlatga birlastirish zarurati. Muhammad (s.a.v.) va uning safdoshlani bunday davlatsiz Arabistonni tashqi dushmanlar tajovuzidan himoya qilib bo’lmasligini yaxshi tushunganlar. Aynan yagona qudratli davlat arablarning jahon maydoniga chiqishiga imkon berishini ham chuqur anglaganlar. Bu maqsadni faqat yagona xudo (Alloh) shiori ostidagina amalgam oshirish mumkin bo’lgan. Chunki bu davrda Arabistonda ko’p xudolik dinlari hukmron edi. Binobarin, yakka xudolikka asoslangan din zaruriyatga aylangan. Ikikinchidan, arab jamiiyatida hukm surayotgan johiliya davri adolatsizliklariga barham berish zarurati.
Yuqorida qayd etilgan omillar aks-adosi sifatida VII asrda yangi din- islom dini vujudga keldi.
Islom dinining asosi. Islom dinining asosini besh rukn {arkon) tashkil etadi. Bular: 1) kalimai shahodat; 2) namoz o’qish; 3) ro’za tutish; 4) zakot berish; 5) haj qilish.
Kalimai shahodat Allohdan o’zga Xudo yo’qligi, Muhammad (s.a.v.) uning bandasi va payg’ambari ekanligiga shohidlik berishdir. Namoz Allohga shukronalik ramzi sifatida kuniga besh marta qilinadigan ibodatdir. Ro’za musulmon-larning ramazon oyida erta sahardan to quyosh botgunga qadar niyat birla yemoq va ichmoqlikdan tiyilmoqliklaridir. Ro’za insonlarni moddiy va ma’naviy jihatdan sabr-toqatga, irodasini mustahkam-lashga o’rgatadi. Zakot boy-badavlat musulmonlarning o’z boyliklaridan kambag’al, beva-bechoralarga berilishi lozim bo’lgan ehson. Haj Makka shahridagi muqaddas Ka’ba masjidini ziyorat qilishdir. Ka’ba (Baytulloh) Allohning uyi deb ham hisoblanadi.