9-sinf Biologiya

27-
 
bilet biologiya 
1.Oqsillarning tuzilishi. Organik moddalar ichida eng murak kabi oqsillardir. Ular polimerlar 
guruhiga kiradi. Polimer molekulasi 
uzun zanjirdan iborat bo'lib, bu zanjirda nisbatan oddiy bo'ladigan 
monomerlar bir necha marta takrorlanadi. Monomerni 
A 
harfi bilan 
belgilaydigan bo'lsak, u vaqtda polimer strukturasini quyidagicha A-A- 
A-A-...Atasvirlash mumkin. 
Tabiatda oqsillardan tashqari, boshqa polimerlar ham ko'p, 
masalan, sellyuloza, kraxmal, kauchuk. Ular bir xil monomer lardan, nuklein kislotalar esa to'rt xil 
monomerdan tashkil topgan. 
Oqsil monomeri aminokislotalardir. Oqsil molekulasi faqat ami nokislotalardan tuzulgan bo'lsa 
ham bu monomerlar bir xil emas,oqsil molekulasi tarkibiga bir-biridan farq qiladigan 
20 
xil amino 
kislota kiradi. 
1) 
Seleksiyaning asosiy vazifasi - odamlarning oziq-ovqat, este tik va texnik talablarini to'liq 
qondiruvchi yuqori mahsuldor hayvon 
zotlari, o'simlik navlari va mikroorganizmlar shtammlarini yara tishdan ibomtdir. 
Zot 
yoki nav 
(toza liniya) deb, odam tomonidan 
sun’iy ravishda yaratilgan organizmlar populyatsiyasiga aytiladi.
Bular barqaror va qimmatli biologik hamda xo'jalik xossalariga ega 
bo'lib, bu xossalar nasldan-naslga o'tadi. Har bir zot 
ta 
nav o'ziga hos 
xususiyatga, 
ya’ni reaksiya normasiga
ega. Masalan, 
tovuqlarning oq lekgorn zoti ko'p tuxum beradi. Yashash sharoit lari va ozuqa bilan ta’minlanishi
yaxshilansa, tuxum berishi otdi 
ammo uning massasi amalda oshmaydi. Fenotip (shu jumladan, 
mahsuldorlik ham) 
ma’lum
sharoitlarda namoyon bo'ladi, shu sa babli iqlim sharoitlari agrotexnik 
usullari va boshqarish har xil 
bo'lgan hududlar uchun moslashgan zot yoki nav yaratilishi 
zarur. 
2) 
6000/2=3000*0.34=1 
020nm