9-sinf adabiyot 1-dars Sana: O`qituvchi: Mavzu: ruhiy kamolot vositasi

5. O`quvchilarni baholash 6. Uyga vazifa: o`qib ,savollar tuzish

O`quv ishlari bo`yicha direktor o`rinbosari :____________

9-sinf adabiyot 10-dars Sana:____________ O`qituvchi:

Mavzu : Rabg`uziy. “Qissasi Rabg`uziy” asari Asar tahlili.

Ta`limiy maqsad: asar mazmunini o`rganish

Tarbiyaviy maqsad: Ma`naviy merosga hurmat ruhida tarbiyalash ;

Rivojlantiruvchi maqsad: Mustaqil fikrlashni, og`zaki nutq ravonligini rivojlantirish

Dars tipi: yangi bilimlar berish

Dars uslubi: bahs-munozara,suhbat,test topshiriqlari

Dars jihozi: rasm, kitoblar,texnik vosita

Darsning borishi: 1. Tashkiliy qism; davomat, uy vazifani aniqlash

2. Uy vazifasi tahlili.

3. Yangi mavzu bayoni

«Qisasi Rabg’uziy»dagi har bir qissadan inson hayoti davomida o’ziga shior qilib olsa arziydigan nasihatlarni istaganicha topish mumkin. Iblis o’zini ulug’ sanab, kibrga botdi, Ollohga osiy bo’ldi va uning huzuridan la’natlanib quvildi. Demak, kibr halokatga sabab bo’luvchi illatdir. Yusufni ko’rolmay unga zulm qilgan akalari qismatidan ko’rinadiki, hasad insonning ichini yondiruvchi, uni tubanlikka boshlovchi va oxir-oqibat yuzini qora qiluvchi o’t ekan. Quyidagi so’zlar esa har kuni har kimga eslatma bo’lishi kerak: «Ma’siyat (gunoh)dan yig’iling, xalq orasida ko’ni (to’g’ri) hukm qiling, kuch qilmang, zino qilmang, qon to’kmang, xiyonat qilmang».

Shuningdek, «Qisasi Rabg’uziy» o’ziga xos etnografik xarakterdagi chizgilarga ega asardir. Unda turkiy va boshqa xalqlarning ayrim rasm-rusum, urf-odatlari ham muallif nazaridan chetda qolmagan: «Rum viloyatining odati bor, teva (tuya)lari chaliqliq (beboshlik qilib) burunduqlatmasalar yangi tushgan kelinlarni keltirub, un tuzub (musiqa chaldirib) yirlayturlar (kuylatishadi). Tevalar ularning ovozlariga xushlanib o’zlaridan kecharlar (o’zlarini unutadilar) «- ilikka ilinurlar (qo’lga tushadilar)». Yoki: «Xalq orasida rasm bor, do’st do’stga safar qilib yonar (qaytar) bo’lsa, bir hadya ola borurlar».

Yodgorlikning sodda, shirali tili o’quvchini maftun etadi. Unda o’quvchiga og’ir keladigan murakkab, balandparvoz ifodalar qo’llanmagan, ayniqsa, imkon qadar sof turkiy so’zlarning ishlatilganligi tahsinga sazovordir. To’g’ri, vaqt o’tishi, turli ijtimoiy-siyosiy voqealarning sodir bo’lishi natijasida ba’zi so’zlar iste’moldan chiqib ketgan. Shu bilan birga bugungi kunda ham tilimizda faol qo’llanayotgan juda ko’p so’zlar Rabg’uziy yozib qoldirgan bebaho durdonaning har bir satrida uchraydi.