9-mavzu. Ma’lumot-axborot hujjatlarini tuzish: dalolatnoma, ishonchnoma, Ma’lumotnoma reja: Dalolatnoma mazmuni va axamiyati. Ishonchnoma va ma’lumotnoma mazmuni va axamiyati Ma’lumotnoma, ishonchnoma

Moliyaviy faoliyat va savdo soxalarida tuziladigan dalolatnomalar tasdiklash (kamomad yoki nuksonlar bulmagan xollarda) yoki ayblash (pul kamomadi yoki moddiy boyliklar etishmasligi aniklanganda) uchun xamda tegishli (kayd etuvchi, ragbatlantiruvchi, jazolovchi) buyruklar e’lon kilish uchun asos buladi.

Aksar xollarda dalolatnoma oldindan belgilangan koidaviy namuna asosida tuziladi.

CHunonchi, davlat kabul komissiyasi uchun xamda xujjatli ashyolarni yuk kilish uchun, me’yorlashgan xujjatlar bilan dalolatnomalarning shunday koidaviy namunalari joriy etilganki, ularning shaklini uzgartirish mumkin emas (ularning fakat uzbekcha nusxalarini yaratish kerak).

Dalolatnomalar vokea-xodisalarni xakkoniy aks ettirish maksadida bir necha shaxslar (muassasaraxbarining buyrugi bilan xay’atlar, doimiy xay’atlar ) yoki maxsus vakolatli yakka shaxs (taftishchi, nazoratchi) tomonidan tuziladi. Keyingi xolatda va umuman dalolatnoma yakka shaxs tomonidan tuzilganda, guvoxlarning ishtirok etishi va imzosi bulmogi shart. Ayrim xollarda dalolatnomalar vokea-xodisaning katnashchilari yoki unga guvox bulgan kishilarning tashabbusi bilan xam tuziladi. Masalan, savdo muassasalarida xaridor xakiga xiyonat kilingan xollarda dalolatnoma bevosita vokea ishtirokchilari tomonidan tuzilishi mumkin. Tekshirish va dalillar asosida xujjat tayyorlash xay’atiga urganilishi zarur bulgan vokea, xodisa yoki xolatdan xabardor, uni yaxshi tushinadigan va farkiga borib taxlil kila oladigan kishilar kiritiladi.

Dalolatnomaning zaruriy kismlari :

• Bosh idora, muassasa va tarkibiy bulinma nomi.
• Tuzilgan sanasi va joyi .
• Tartib rakami va tasdik belgisi (zarur bulganda).
• Xujjat turi nomi (Dalolatnoma).
• Matn sarlavxasi .
• Xujjat tuzish uchun asos (buyruk, karor, kullanma).
• komissiya tarkibi (raisi va a’zolari ).
• Ishtirok etuvchilar (guvoxlar).
• Dololatnoma matni .
• Ilovalar (necha betligi kursatiladi).
• Tuzgan va ishtirok etganlarning imzolari.
• Ijro xakidagi belgi .