9-mavzu. Axborotlarni kodlash va dеkodlash. Reja

Rang  

(R, G, B) kodi 

Veb sahifa kodi 

Qizil 

(255, 0, 0) 

#FF0000 

Yashil  

(0, 255, 0) 

#00FF00 

Koʻk 

(0, 0, 255) 

#0000FF 

Oq 

(255, 255, 255) 

#FFFFFF 

Qora 

(0, 0, 0) 

#000000 

Kulrang 

(128, 128, 128) 

#808080 

Qirmizi 

(255, 0, 255) 

#FF00FF 

Moviy 

(0, 255, 255) 

#00FFFF 

Sariq 

(255, 255, 0) 

#FFFF00 

Toʻq-moviy  (128, 0, 128) 

#FFFF80 

Och sariq 

(255, 255, 128) 

#FFFF80 

 

CMYK bosib chiqarish usuli "toʻrt -rangli jarayon" yoki oddiygina "jarayon" 

rangi sifatida ham tanilgan. Rang spektrining bosib chiqariladigan qismidagi barcha 

ranglarga  zangori,  toʻq  qizil,  sariq  va  qora  siyohlarning  "ranglarini"  bir-biriga 

aralashtirish  orqali  erishish  mumkin.  Boʻyoq  -  bu  rangning  ulushi  sifatida 

koʻrinadigan mayda nuqta ekranidir.  

CMYK  modeli oʻz gamutini zangori, toʻq qizil va sariq ranglarning asosiy 

so‘rib  oluvchi  ranglaridan  hosil  qiladi.  Zangori,  toʻq  qizil  va  sariq  siyohlar 

birlashtirilganda  u  nazariy  jihatdan  qora  rangga  aylanadi.  Ammo  siyohdagi 

iflosliklar tufayli zangori, toʻq qizil va sariq siyohlar birlashganda, u loy jigarrang 

rangga ega boʻladi. Ushbu aralashmalarning oʻrnini qoplash uchun ushbu tizimga 

qora siyoh qoʻshiladi.  

CMYK rang modelida ranglar zangori, toʻq qizil, sariq va qora ranglar foizi 

sifatida  koʻrsatilgan.  Masalan,  yuqoridagi  CMYK  tuzulmasida  qizil  rang  -  14% 

zangori, 100% toʻq qizil, 99% sariq va 3% qora ranglardan iborat. Oq rang  - 0% 

zangori, 0% qizil, 0% sariq va 0% qora (oq qogʻozda toʻliq siyoh yoʻqligi) boʻladi. 

Rasmlarni  RGB  sifatida  saqlang.  Sababi,  RGB  modeli  koʻrinadigan 

spektrning  CMYK  modeliga  qaraganda  ancha  katta  foizni  namoyish  etadi  va 

natijada kengroq gamutga ega boʻladi. RGBni CMYK-ga oʻzgartirilganda va bosib 

chiqariladigan  gamutga  o  ‘tkazilgandan  soʻng,  qoʻshimcha  RGB  xususiyatlari 

yoʻqoladi. 

CMYK  tasvirlarida  gamutdan  tashqari  joylarni  saqlash  va  ularni  bosib 

chiqarish vaqtida ranglarni gamutga qoʻshish uchun kompyuterga qoldirish mumkin. 

Biroq bu  kompyuterdan  RGB-dan  CMYK-ga oʻzgartirishni talab  qiladi va bu  har 

doim  ham  kutilgan  natijani  bermaydi.  Shu  sababli,  rasmlarni  asosiy  maqsadlari 

uchun  mos  rang  modelidan  foydalanish  (raqamli  kamera  yordamida)  lozim. 

---

Masalan,  agar  rasmlar  asosan  chop  etish  uchun  ishlatilsa  CMYK  yoki  ekran 

displeylarida ishlatilsa RGB-dan foydalanish maqsadga muvofiq bo‘ladi [9].