9-Mavzu: Ammiak ishlab chiqarish moddiy kirim chiqim xisoblari 4

8.5..Ammiak ishlab chiqarishning hozirgi zamon sxemasi.
Yangi qudratli yirik ishlab chiqarish qurilmalarini loyihalashda fan va texnikaning so'nggi yutuqlariga asoslanib, eng kam energiya, kapital mablag' sarflangan holda yuqori unumdorlii bilan eng arzon tayyor mahsulot ishlab chiqarish maqsad qilib qo'yiladi.
Ammiak ishlab chiqarishda bu maqsadga, reaksiya issiqligidan to'liqroq foydalanish imkoniyatini beruvchi yirik agregatlarni barpo etish orqali erishiladi. Shunday eng so'nggi fan yutuqlari asosida ishlovchi metan konversiyasi bilan birga ammiak sintezini qo'shib amalga oshiruvchi ammiak sintezi qurilmasining sxemasi 64- rasmda berilgan. Bunda havo bilan sovituvchi apparatlar keng qo'llanilgan, bu suv sarfmi ham ancha kamaytiradi.

rasm. Ammiak ishlab chiqarish sxemasi.
1 — tabiiy gaz qizdirgichi; 2 — organik oltinguguitni gidrogenlash reaktori;
3 — vodorod sulfid adsorbed; 4 — issiqalmashgich; 5 — quvursimon pechmetan
konvertori; 6 — yoqish pechi; 7 — shaxtali metan konvertori; 8 — bug' qozoni;
9 — CO gazining birinchi darajali konvertori; 10 — SO gazining ikkinchi
darajali konvertori; 11 — issiq almashgich; 12 — SO2 reaktori; 13 — CO
adsorberi; 14, 24 — havo sovutgichi; 15 — metanator; 16 — gaz trubinali
trubokompressor; 17 — bug' trubinasi; 18 — ammiak sovutgichi; 19 — birlamchi
separator; 20 — ikkilamchi separator; 21 — sovuq issiqalmashgich; 22 — bug'
qozonlarini qizdirgichi; 23 — issiq issiqalmashgich; 25 — sintez kolonnasi.
Nazorat savollari
1.Ammiak sintez qilish jarayoni qanday qonuniyatlarga asosan amalga oshiriladi?
2.Konversiya nima?
3. Vodorod qanday usullarada sanoatda olinadi?
4.Ammiak sintez qilish jarayonining texnologik sxemasini tushuntiring?
5.Respublikamizning qaysi viloyatlarida ammiak sintez qilinadi ?
Adabiyotlar
1. N.Kattayev, Kimyoviy texnologiya, Toshkent 2008 yil,432 bet
2.A.A.Ismatov, T.A.Otaqo’ziev, N.P.Ismoilov, F.M.Mirzaev. Noorganik moddalar Kimyoviy texnologiyasi. Toshkent. O’zbekiston, 2002, 336 b.
3.Muxlenov I.P. Obshaya ximicheskaya texnologiya. Ch.1,2. M.: Vissh.shk., 1984, 1987. 255 i 263 s.
4G`afurov "Kimyoviy texnologiyaning nazariy asoslari"Toshkent. 2007yil
5. Pozin M:. Texnologiya mineralnix udobreniy. L.: Ximiya, 1983. 335 s.