9-Labaratoriya «Vaqt relesining tuzilishi va ishlash negizini o’rganish» laboratoriya ishini bajarish.
Kerakli asbob va materiallar:tajriba qurilmasi.
Ishdan maqsad.
1. Relelarining sinflari va tuziiishini o'rganish.
2.. Vaqt relesining tuzilishi va ishlash negizlarini o'rganish.
3. Vaqt relesining xarakteristikalarini tadqiq qiiish.
Nazariy qism
Umumiy tushuncha, relelarning sinflari va asosiy xarakteristikalari
Rele (frans. relayer — almashtirmoq) — biror qurilma yoki jarayonning parametrlari qiymati yoki yo'nalishi o'zgarganda ijro etish mexanizmga ta'sir qiladigan avtomatik qurilma. Nozorat qilinadigcn parametrlar (bosim, temperatura, kuchlanish va boshqalar) gа qarab, akustik, vaqt, himoya, mexanik, optik, issiqlik, elektromagnit, o'lchamlar relesi va boshqa xillarga bo'linadi.Akustik rele akustik parametrlar (chastota, bosim), tebranishlar yoki materiallarning akustik harakteristikalar (yutilish yoki qaytarish koeffitsiyenti va boshqalar) ni nazorat qiladi. Vaqt relesi avtomatik qurilma uzellari orasida yoki bir qurilmadan ikkinchi qurilmaga ta'sirlar uzatishda zarur kechikish hosil qiladi. Asosan, sezuvchi qubul qiluvchi (boshqarish signali kelganda releni ishga tushiruvchi), sekinlashtiruvchi va ijro etuvchi (boshqariladigan qurilma yoki sxemaga ta'sir etuvchi) qismlardan iborat. Sekinlashtirish usuliga qarab, vaqt relesi elektr, magnit, mexanik, elektromexanik, termik, gidravlik va pnevmatik xillarga bo’linadi. Himoya relesi elektr uzatish liniyalari va elektr jihozlarini, sanoat va elektr qurilmalarini qisqa tutashuv va noto'g'ri rejimdan saqlash uchun qo'llaniladi. Sezish organiga qarab, tok, kuchlanish, quvvat, qarshilik va chastota, himoya relelari, releni qayta ishga tushiradigan omilga ko'ra, elektromagnit va induksion xillarga bo'linadi. Mexanik rele mexanik miqdorlar (siljish, tezlik va boshqalar) yoki moddalarning mexanik parametrlari (zichligi va boshqalar)ni nazorat qiladi. Asosan, turli mexanik datchiklardan iborat. Tuzilishiga ko'ra, ustik, issiklik, optik, magnit, elektr, radioaktiv izotopli va boshqa, ishga tushirish usuliga qarab, elektr, pnevmatik, gidravlik xillarga bo'linadi.Optik rele (fotorele) optik miqdorlar oqimi va boshqalar) o'zgarishini nazorat qiladi. Mexanik, elektr va fotokimyoviy xillari bor. Odatda, optik miqdorlar datchiklaridan iborat issiqlik relesi temperatura, issiqlik oqimi va boshqalarni nazorat qiladi. Mexanik, elektr, optik va akustik xillari bor. Mexanik issiklik relesi issiqlik tasirida elementlarning chiziqli yoki hajmiy kengayishiga, moddalarning qattiq holatdan suyuq holatga yoki suyuq holatdan gaz holatiga o'tishiga, gazlarning zichligi yoki qovushqoqligi o'zgarishiga asoslangan. Elektr relesi temperatura o'zgarganda o'tkazgich yoki yarimo'tkazgich materiallarng solishtirma qarshiligi o'zgarishiga: dielektrik doimiysi magnit o’tkazuvchanligi yoki issiqlik e.yu.k o’zgarishiga asosangan.Elektromagnit rele elektr toki o’zgarishini sezadi.Sezgir organ:cho’lg'am va qo'zg'atuvchi: qism (yakor va o'zakli) magnit tizim, ijrochi organi kontakt. Chulg'amidan o'tayotgan tok kuchi o'zgarganda yakor yoki o'zagining tortishi hisobiga kontaktlar ulanadi yoki uziladi. Shunday Rele, Mas, sovitkichlarda ishlatiladi.O'lchamlar relesi — detallar o'lchamlarining belgilangar, qiymatini nazorot qiladi. Asosan, qo'zg'aluvchan va qo'zg'almas kontaktlardan iborat Detalning o'lchami o'zgarsa, kontaktlar tutashib yoki ajralib, signal beruvchi elektr zanjirini ulaydi yoki uzadi.Rele energetika, aloqa, signalizatsiya, telemexanika va avtomatikada keng qo'llaniladi.
Tajriba qurilmasining tuzilishi
Vaqt o'rni mustaqil vaqtni kechiktirish va elektron elementlarning ma'lum bir ketma- ketligini ta'minlash uchun mo'ljallangan bir relaydir. Vaqt oralig'i avtomatik signalni nazorat qilish signalidan keyin emas, balki muayyan vaqtdan keyin amalga oshirilishi zarur bo'lgan hollarda ishlatiladi.
Elektromagnit sekinlashuv bilan [tahrir] wiki-text] tahrir
Elektromagnit sekinlik bilan ishlaydigan vaqtni o'rni faqat doimiy oqimda qo'llaniladi. Asosiy sarg'ish bilan bir qatorda, ushbu seriyadagi o'rni mis qopqoqdan tashkil topgan qo'shimcha qisqa tutashuvli sarg'ishga ega. Asosiy magnit oqim kuchayishi bilan, asosiy magnit oqimining o'sishiga xalaqit beradigan qo'shimcha sariqda oqim hosil qiladi. Natijada, natijada paydo bo'lgan magnit oqi asta-sekin ortadi, armatura tushirish muddati pasayadi, bu esa ochilish vaqtining kechikishini ta'minlaydi. Qisqa chiziqli sariqni induktivligi tufayli sargidagi oqim kesilganda, о'rni magnit oqimi biroz vaqtgacha saqlanib qoladi.
Ushbu turdagi vaqt oralig'i 0.07 s dan 0.11 s gacha bo'lgan vaqtni kechiktirish imkonini beradi, bu esa 0,5 s dan 1,4 s gacha bo'lgan o'chirilishga olib keladi.
Pnevmatik pastlab bilan [tahrir] wiki-text] tahrir
Pnevmatik sekinlashuv bilan vaqt o'tkazuvchanligi maxsus retarderga ega - pnevmatik damping, katarakt. Obturator tezligi, odatda, o’rnatish vidasimn yordami bilan havo kirish qismining qismini o'zgartirish orqali o'rnatiladi.
Ushbu turdagi vaqt oralig'i 0,4 dan 180 sekundgacha bo'lgan vaqtni kechiktirishni ta'minlaydi, bu esa moslamaning 10% javob darajasi bilan aniqlanadi.
Bir soat yoki ankraj mexanizmi bilan [tahrirlash wiki-text] tahrir
Elektromognit ta'siri ostida qo'yish bir langar yoki mexanik ish tufayli bahor, o'z o'rni aloqalarni vaqt relesi faqat Rok mexanizmi keyin miqyosda namoyish vaqtini pastga hisoblash faollashadi. Mehribon o'rni kabi 0.4-10 kV kuchlanish uchun elektron to'sarlarning (yuzlab yoki minglab amper yilda toklarida) yuqori kuch ishlatiladi. Uning bahor xo'roz sekinlashuvi mexanizmi va o'rash oqim, - o'z o'rni. ta'sis qismlari. tezligi, atrof-muhit harorati uchun tuzatish muhtoj holda, shunday qilib termik himoya vazifasi amalga, avtomatik o'chirishini sabab urush mexanizmi ohida o'rash yilda mexanizmi bahor tejamkorlik insult yani joriy bog’- liq vaqt, kalitlari bu turi unitesinin 10% aniqlik bilan kelgan 0,1 20 soniya bir uzilish beradi.
Motor vaqtni: o'rni tahrir] wiki-text]tahrir
Dvigatel vaqtni o'rni 10 minutdan bir necha soatgacha bo'lgan vaqtni hisoblash uchun mo'ljallangan. Sinxronlashtiruvchi vosita, reduktor, motorni bir reduktor bilan bog'lash va bog'lash uchun elektromagnit o'z ichiga oladi
Elektron vaqtni о'rni (tahrirj/ wiki-text] tahrir
Elektron releylarda vaqtni kechiktirish uchun turli analog va raqamli elektron uskunalari yechimlari qo'llaniladi. Odatda, bu integral mikrosxemalar yoki raqamli mantiqiy qurilmalar (taymerlar). Mikro-protsessor texnologiyasi elementlariga asoslanib, vaqti-vaqti bilan o'rni bor.
Vaqt oralig'i - elektr inshootlari elementlarining muayyan ketma-ketligini ta'minlash uchun mo'ljallangan qurilma. Masalan, bunday qurilma nazorat qilish signalining paydo bo'lishi bilanoq, avtomotik ravishda amalga oshirilishi zarur bo'lgan hollarda, lekin ma'lum bir vaqt oralig'ida
Bugungi kunda bunday qurilmalarning bir nechta turi mavjud:
* Elektron relizlar eng ko’p uchraydigan turlar hisoblanadi. Ushbu turdagi qurilmalar bir necha soniyadan ming soatgacha bo'lgan vaqt kechikishini taminlaydi, turli xil dasturlarni tashkil etishga imkon beradi, kichik o'lchamlar va quvvat sarflaydi.
* Elektromagnit sekinlashuvi bo'lgan vaqt relesi faqat to'g'ridan-to'g'ri oqim bilan ishlatiladi. Asosiy sarg'ishdan tashqari, ular mis qopqoqdan tashkil topgan qo'shimcha qisqa. Muddatli konturga ega. Elektromagnit sekinlik bilan vaqt o'tkazuvchanligi printsipi oddiy. Asosiy magnit oqim kuchayishi bilan qo'shimcha sariqda qo'shimcha oqim hosil bo'ladi, bu asosiy qurilmaning o'sishiga to'sqinlik qiladi,bu esa qurilmaning ishlashini kechiktirishni ta'minlaydi. Ushbu printsip asosida qurilma 0,07 s dan 0,11 s gacha bo'lgan tortishish tezligini ta’minlaydi va 0,5 s dan 1,4 s gacha uzilib qolganda.
Pnevmatik pastlab bilan vaqt oralig'i 0.4 dan 180 gradusgacha tasir qilishni ta'minlaydi, maxsus mexar.izm - pnevmatik sondurucudur. Ob'ektni tortish tezligini rostlash uchun havo kirish moslamasining kesishishi о'zgaradi.
* Elektromagnit orqali oziqlanadigan bahor sababli soatni yoki devor mexanizmini o'z ichiga oladi. Qurilmaning aloqalari faqatgina zanjirli mexanizm o'lchovdagi belgilangan muddatni hisoblagandan so'ng amalga oshiriladi.
* Dvigatel vaqti roleleri 10 sekunddan bir necha soatga qadar hisoblash uchun mo’ljallangan.Bunday qurilmalar sinxron vosita,reduktor,vosita va kontaktli vosita ulash va ajratish uchun elektromagitdan iborat.
Belgilangan vaqt kechikishiga qarab aktuatorlarni yoqish /o'chirish uchun qurilma
• Tanlangan vaqt oralig'i oralig'i: 0.001 s... 99,99 soot (taymer), 0.01 s... 99.99 soat (soat)
• Hisoblash vaqti: to'g'ridan-to'g'ri va teskari
• Ishlash tartibi: bitta va uslubli
• start/stop uchun 2 ta kirish
• 1 dan 3 gacha mantiqiy boshqaruv chiqishi qurilmalari: o'rni, opto-rezistorli, opto-tronsistor, solid-state rolesi
• Displey: 4 xonali LED
• Kechikishni yoqish yoki o'chirish
• O'rnatish: qolqon
• Taqqoslosh uchun
• Zamonaviy universal Vxa-D2
Belgilangan vaqt kechikishiga qarab aktuatorlarni yoqish /o'chirish uchun qurilma
•Tanlangan vaqt oralig'i oralig'i: 0.001 s ... 9999 soat (taymer), 0.01 s... 99.99 soot (soat)
•Hisoblash vaqti: to'g'ridan-to'g'ri va teskari
•Ishlash tartibi: bitta va uslubli
start/stop uchun 2 ta kirish
1 ta mantiqiy boshqaruv chiqishi qurilmasi:o’rni,opto-qarshilik,opto-tranzistor yoki qattiq o’tkazgichli o’rni
displey 4 xonali LED
kechikishni yoqish va o’chirish
O’rnatish: din rayida
ARCOM-T44 vaqtli relesi
Belgilangan vaqt kechikishiga qarab aktuatorlarni yoqish /o'chirish uchun qurilma
Ruxsot etilgan vaqt oralig'i orolig'i: 0,01 s... 999 soat
Ishonchlilik: 0.01% ± 0.01 soniya
Hisoblash vaqti: to'g'ridan-to'g'ri va teskari
Ishlash tortibi: bitta va uslubli
2 ta o'rni: ~2 A, 220 V
Displey: 3 xonali LED
O'rnatish: qalqon,devor,DIN-rayda ARCOM-ZN48S vaqtli relesi
Belgilangan vaqtdan keyin elektr jihozini yoqish /o'chirish uchun qurilma
Do'stlaringiz bilan baham: |