9 -tema : Ornatilg’an sistemalar ushin operacion sistemalar Reje

9 -Tema : Ornatilg’an sistemalar ushin operacion sistemalar


Reje:
1. Keń tarqalǵan ornatılǵan operatsion sistemalar xarakteristikası.
2. Embedded Linux hám Embedded Windows operatsion sistemaları
Búgingi kúnde telekommunikaciya tarmaq apparatların islep shıǵıwda operatsion sistemalardan keń qollanıladı. Búgingi kúnde keń tarqalǵan Windows, Linux, Android hám basqa operatsion sistemalar tarmaq apparatları hám esaplaw texnikalarin proektlestiriw ushın qollanıladı.
9. 1 Windows operatsion sisteması jáne onıń múmkinshilikleri
Egipetosoft Windowstıń payda bolıwı mikro kompyuterler sisteması salasında jańa era baslanǵanınıń belgisi bolıp tabıladı. MSDOS basqarıwında isleytuǵın 1980-jıllardaǵı islenbelerdiń shıńina aynalǵan Windows 3. 1 ge jumısshı gruppaları ushın mólsherlengen Windows sistemaları kúshli qosımshalardı qolay hám ózlestiriwge ańsat kóp wazıypalı grafik ortalıqta jumısqa túsiriw imkaniyatın beredi. Windows de bul sistemalardıń múmkinshilikleri rawajlanıwdırģan hám keńeytirilgen, jeke kompyuterde islewge jańasha ápiwayılastırılģan jantasıwı támiyinlengen. Bunnan tısqarı Windowsqa zamanagóy jeke kompyuterlerdiń quwatın maksimal dárejede isletiw imkaniyatın beretuǵın bir Qatar jańa texnikalıq sheshimler sáwlelengendirilgen (9. 1-súwret).
Windows paydalanıwshı qálegen tómendegi múmkinshiliklerdi usınıs etedi:
Paydalanıwshınıń tolıq qayta islengen interfeysi. Jańa interfeys sharapatı menen Windowsda programmalardı jumısqa túsiriw, hújjetlerdi ashıw hám saqlaw, disklar hám arxivlar menen islew talay ańsat hám jeńillesedi. Mine paydalanıwshınıń jańa interfeysiniń tiykarǵı qásiyetleri:Ornatılǵan sistemalar apparat támiynatın proektlestiriw quralları hám olardıń múmkinshilikleri.

9. 1-súwret. Windows7 interfeysi
• Jumısqa túsiriw tuymeshesiniń menyusı (Start Menu, orıssha versiyada - Bas menyu ) siz sońǵı payıtlarda islegen programmalar hám hújjetlerge, basqarıw paneli (Control Panel)ge, printerlerge hám sistemadan paydalanıw, olarǵa jumıstı ańsatırıwdı támiyinleydi;
• Bir programmadan basqasına ótiwge ápiwayılastirilģani;
• Aldınǵı versiyalardaǵı fayllar dispetcheri (File manager)ni almastırıp kelgen Windows ótkeruwshisi (Windows Yexplorer)dıń kúshli programma ekanligi;
• Serverler kórip shıǵıwdı hám tarmaq fayllarına tap lokal qattı disktegiı sıyaqlı ańsat qayta islew imkanin beretuǵın tarmaq oramı ushin (Network Neighborhood)dıń bar ekenligi;
• Tez-tez isletiletuǵın programmalar, paneller hám hújjetler ushın jańalıqlar jaratıw múmkinshiligi;
• Obyektlerdiń sistemasın sazlawdı jeńillestiriwshi qásiyetleriniń dizimi;
• Hújjetke ol jaratılǵan qosımshanı jumısqa tusırmey názer taslaw imkaniyatın beretuǵın «tez kórip shıǵıw» qurallarınıń kompleksi;
• Sizdiń kompyuterińizdegi bolǵanı sıyaqlı, tap sonıń menen birge tarmaq serverinen de qálegen informaciyanı tańlawǵa járdem beretuǵın kúshli izlew programması ;
• Siz kútilmegende kerekli bolǵan neni ızlep tabadı. shıǵarıp taslaǵanıńızda sizge onı qayta tiklewde qol keletuǵın sebetshe (Recycle Bin);
• Printerler hám shriftler menen islew ushın ápiwayı ásbaplar ;
• Sistemanı ornatıw hám sazlawda paydalanıwshını gúzetiw “ustalar” jámááti (Wizards).
• Ol jaǵdayda kontekstli izlew múmkinshiligi payda bolǵan rawajlandırıwģa járdem sistemasınıń bar ekenligi.
Jańa sistemaǵa ótiw Windowsǵa Windowstıń aldınǵı versiyalarınıń qabıqları bolǵan programmalar dispetcheri (Program Manager) hám fayllar dispetcheri de kirgenlikleri sebepli de ańsatlasadi. Sonısı da bar, olardan kimdir uzaq waqıt paydalanıwı (eger ulıwma paydalansa) itimalliqtan uzaq. Fayl atları haqqındaǵı maǵlıwmatlardı qollap quwatlaw. Siz Windows 3. X hám MS DOS sistemalarindaģi fayllardıń atlarınıń uzınlıǵına sheklewler haqqında yodiģizdan shıǵarıp qoyıwıńız múmkin. Windows de fayllardıń atlarınıń uzınlıǵı 255 danege shekem belgiden ibarat bolıwı múmkin.
Tarmaqta islewdi qollap-quwatlawdıń kompyuterge qosıp islengen quralları. Windows, jeke kompyuterler ushın mólsherlengen aldınǵı kóplegen operatsion sistemalardan ayrıqsha bolıp esaplanıw aldın basıdan-aq tarmaqta islew ushın jaratılǵan edi hám mine sol sebepli de kompyuterdegi fayllar hám úskeneler menen birgelikte paydalanıw imkaniyatlari Windowstan paydalanıwshınıń interfeysine tolıq integrallastırılģan.