87. Budjet nazorati va uni o’tkazish usullari Nazorat va muhokama uchun savollar

     O’zbekiston  Respublikasi  Hisob  palatasi  tomonidan  amalga 

oshiriladigan  davlat  moliyaviy  nazorati.  Hisob  palatasi  quyidagilarni 

amalga oshiradi:  

- makroiqtisodiy ko’rsatkichlarni, byudjet-soliq va pul-kredit parametrlarini 

shakllantirish  jarayonlarini,  ularning  qonun  hujjatlari  talablariga 

muvofiqligiga rioya etilishini tizimli o’rganish;  

- byudjet tizimi byudjetlarining daromadlarini shakllantirish va mablag’lari 

sarflanishini  umumiy,  moddalar  bo’yicha,  tarmoqlar  hamda  hududlar 

kesimida nazorat qilish va tekshirish;   

-  davlat  maqsadli  dasturlari  amalga  oshirilishining  to’liqligi  va 

samaradorligini baholash;   

-  O’zbekiston  Respublikasi  Vazirlar  Mahkamasining  va  O’zbekiston 

Respublikasi Moliya vazirligining bank hisobvaraqlaridagi mablag’larining 

qonuniy  shakllantirilganligini,  maqsadli  hamda  samarali  sarflanganligini 

nazorat qilish va tekshirish;   

-  O’zbekiston  Respublikasining  respublika  byudjeti  va  Qoraqalpog’iston 

Respublikasi  byudjeti,  viloyatlar  va  Toshkent  shahar  mahalliy  byudjetlari 

o’rtasida  maqbul  nisbatga  erishishga  doir  takliflarni  tahlil  qilish  hamda 

baholash;   

-  davlat  aktivlari  shakllantirilishini,  ulardan  samarali  va  maqsadli 

foydalanilishini tekshirish;   

-  daromad  keltiruvchi  tarmoqlar  korxonalari  faoliyatini  byudjet  tizimi 

byudjetlariga  qo’shimcha  tushumlar  zaxiralarini  aniqlashga  yo’naltirilgan 

tarzda tahlil va nazorat qilish;   

-  O’zbekiston  Respublikasining  Tiklanish  va  taraqqiyot  jamg’armasi, 

O’zbekiston  Respublikasi  Moliya  vazirligi  huzuridagi  Davlat  ehtiyojlari 

uchun xarid qilinadigan qishloq xo’jaligi mahsulotlari uchun hisob-kitoblar 

jamg’armasi,  Qishloqlarni  qishloq  xo’jalik  texnikasi  bilan  ta’minlashni 

davlat  tomonidan  rag’batlantirish  jamg’armasi  va  belgilangan  tartibda 

tashkil  etilgan  boshqa  jamg’armalarning  mablag’lari  tushumi  va 

daromadlarining  shakllantirilishi,  ularning  mablag’laridan  maqsadli  va 

samarali foydalanilishi yuzasidan tahlil va nazorat qilish;   

-  valyuta,  eksport  va  import  operatsiyalari  o’tkazishning  qonuniyligini, 

shuningdek byudjet tizimi byudjetlariga tovarlar (ishlar, xizmatlar) eksporti 

va  importidan  majburiy  to’lovlar  bo’yicha  mablag’lar  tushumini  nazorat 

qilish;   

- mamlakat oltin-valyuta zaxiralarining o’rni qayta to’ldirilishi va ular bilan 

amalga oshiriladigan operatsiyalar ustidan nazorat qilish;   

-  ichki  va  tashqi  aktivlarni  boshqarish  bo’yicha  hisobotlar  va  balans 

hisobkitoblarini tahlil qilish, mablag’lar va oltin-valyuta zaxiralarini chet el 

banklariga va boshqa banklarga joylashtirish hamda qayta joylashtirishning 

asosli va samarali ekanligini nazorat qilish;  

-  davlat  qarzini  boshqarish  samaradorligini  tahlil  qilish,  unga  o’z  vaqtida 

xizmat  ko’rsatilishi  ustidan  nazorat  qilish,  O’zbekiston  Respublikasi 

nomidan  yoki  uning  kafolati  ostida  jalb  qilingan  chet  el  kreditlari 

mablag’laridan  samarali  foydalanish  masalalari  bo’yicha  predmetli 

tekshiruvlar tashkil etish; 

- davlat mulki realizatsiya qilinishi bilan bog’liq masalalarni tahlil qilish va 

ular bo’yicha nazoratni ta’minlash; 

-  byudjet  tizimi  byudjetlari  mablag’laridan  maqsadli  va  samarali 

foydalanilishi ustidan nazorat qilishga doir vazifalar moliya organlari, shu 

jumladan  g’aznachilik  bo’linmalari  tomonidan  bajarilishi  samaradorligini 

tahlil qilish;  

-  davlat  mulki  ulushi  bo’lgan  korxonalarning  moliya-xo’jalik  faoliyatini 

dividendlar to’g’ri hisoblanishi va to’lanishi yuzasidan tekshirish.