|
Eki yarusli tındırǵıshlar. Bul tındırǵıshlar basqalarınan usınıń menen parıq etediki, olarda ústingi zatlardıń shógiwi joqarı yarusdan tómengi yarus penen túbine sho'ge baslaydı. Bunda joqarı yarustıń tómengi tárepinen nawa etilip, tındırılǵan su usı nawa arqalı jatiq háreketde boladı, suw tap jatiq tındırǵıshlardaǵı sıyaqlı aste aǵadi. Shókpe ekinshi yarus penen taǵıda jıynaladı. Eki yarusli tındırgichda shókpelerdiń ashıw procesi basqasha keshedi. Bunda qolaysız iyisler payda bolmaydı, payda bolǵan shırıw ónimleri derlik zıyansiz bolıp tabıladı. Shókpediń aldınǵı basqısh daǵı bólekleniwi ashqıltım sharayatta jasawshı mikroorganizmlar tásirinde baradı, aqıbette sirke hám may kislotaları payda boladı, keyinirek shókpediń málim bólekleniw basqıshında reaksiya sharayatı ózgerip, RN 7-8 boladı, bul ortalıqta basqa mikroblar, yaǵnıy sıltıiy sharayatta jasawshı mikroorganizmlar iskerligi baslanadı, olar payda bolǵan kislotalardı bóleklab, metan hám karbonat angidrid gazın payda etedi.
Eki yarusli tındırǵıshlar tuwrı isletilse, shókpediń bólekleniwi, sıltıiy metan gazı payda etiwi ashıw procesi menen birge keshedi. Onıń ushın aldın shókpe jıynaladı, oǵan sıltıiy bıjıp ashıw procesine ótiw múmkinshiligi beriledi, nátiyjede tındırgichdagi pútkil boslıq sıltıiy reaksiyaǵa ótedi. SHundan keyin ǵana tındırǵıshlar Shókpe suwni tazalaw ushın jumısqa tushuriladi. Shókpe jıynaw reti kelgende degi shókpe kólemi jańa Shókpe suwdan kemrek Sol sebepli jańa shókpe sıltıiy sharayattaǵı shókpege ajralıp, usı ortalıqta jasaytuǵınlıq mikroblar tásirinde bóleklenedi.
Tındırǵısh jumısqa túsiwi menenoq ol jaǵdayda etilgen aktiv shókpe túsiriledi. SHunday etip, shókpe boslig'i kerekli mikroblar menen zıyansizlantiriladi.
Geyde eki yarusli tındırǵıshlarda arnawlı úskeneler ornatılıp, metan gazı xojalıq maqsetleri ushın isletiledi.
Oqova suvlarni mexanik usulda tozalash inshooti sxemasi
1 — panjara; 2 — qumushlagich; 3 — qum chiqarish quvuri; 4 — birlamchi tindirgich; 5 — loyqa chiqarish joyi; 6 — biofiltr; 7 — suv taralish; 8 — xlorlash punkti; 9 — ikkilamchi tindirgich; 10 - suv chiqarish joyi;
TOPSHIRIQ:
Aǵındı suwdı tazalawdıń ekonomikalıq natiyjeliligin esaplaw
Suw háwizine taslanatuǵın aǵındı suwni tazalaw usıllarınıń ekonomikalıq natiyjeliligi aǵındı suwdan ortalıqqa etkaziladigan záleldi esaplawǵa tiykarlanǵan. Esap -kitaplarda suw háwizine tazalanbay taslanatuǵın aǵındı suwdıń tolıq zıyanı menen onıń tazalanǵannan soń qalǵan zıyanı ortasındaǵı parq anıqlanadı, sebebi aǵındı suw tazalanǵanında da onıń quramında bir qansha pataslantıratuǵın zatlar qaladı hám aǵındı suw menen suw háwizine túsedi.
Aǵındı suwdı tazalawdıń ekonomikalıq natiyjeliligin tómendegi formula menen esaplaw múmkin:
S penen= Sk * Oo. z - (Ex +Mk * Kx )
Oo. z = Mz-Az
Bul jerde :
S- ekonomikalıq nátiyjelililik
Sk- suw háwizine 1 mln m3 aǵındı túsiwinen kóriletuǵın bir jıllıq záleldiń salıstırma kórsetkishi (Orta Aziyada Sk =145000 swm)
Oo. z - aǵındı suwdı tazalaw nátiyjesinde aldı alınǵan zálel
Mz - tolıq zálel (aǵındı suwdı tazalamay taslanatuǵın zálel)
Az - ámeldegi zálel (aǵındı suwdı tazalanǵannan keyingi zálel)
Ex - aǵındı suwdı tazatozalashdagi ekspluatatsion ǵárejetler
Mk- suw tazalaw imaratınan paydalanıw natiyjeliliginiń normativ koefficiyenti (0, 5)
Kx - aǵındı ssuvni tazalaw daǵı kapital ǵárejetler
Mz hám Az tómendegishe tabıladı :
Mz Az
Bul jerde:
Q - aǵındı suwdiń sutkalıq kólemi, me/sut
N - jıl dawamındaǵı jumıs penenkúni sanı
K1 K2- aǵındı suwǵa taza suw qosılıwınıń mártelik koefficiyenti bolıp, tómendegishe anıqlanadı :
;
Bul jerde:
S1 - aǵındı suwdaǵı pataslaytuǵın elementlardıń aǵındı tazalanmastán aldınǵı konsentraciyası
S2 - aǵındı suwdaǵı pataslaytuǵın elementlardıń aǵındı tazalanǵannan keyingi konsentraciyası
Mısal : Aǵındı suwdaǵı pataslaytuǵın elementlardıń aǵındı tazalanmastán aldınǵı konsentraciyası S1 = 1700 mg/l. Tazalanǵannan keyingi konsentraciyası
S2- 110 mg/l. Suw háwizindegi RECHK 137 mg/l. Aǵındı suwdiń sutkalıq kólemi - 19000 m3/sut. Suw tazalaw imaratın qurıw ushın sarplanǵan kapital ǵárejetler 16 mln. swm, qurılıstıń ekspluatatsion ǵárejeti - 3, 9 mln. sum.
SHESHILIWI
Do'stlaringiz bilan baham: |
