8-mavzu: viruslar reproduksiyasi viruslarning reproduksiyasi Virus va hujayra orasidagi munosabat

S-guruh oqsillari 5 minutdan 25 minutgacha sintezlanadi;
D-guruh oqsillari 20 minutdan to infeksion jarayonning tugallanishigacha davom etadi.
Masalan, oksimitelaza d-SMF firmenti V-guruhi oqsillariga kiradi, timidilatsintetaza – S guruhi oqsillariga kiradi va fag zarrachasining struktura oqsillari D-guruhi oqsillariga kiradi.
Shunga o‘xshash qonuniyat DNK-tutuvchi hayvon (ospovaksina virusi) viruslarining infeksion jarayonida kuzatilgan.
Keltirilgan faktlar shuni ko‘rsatadiki, bu jarayonlarda maxsus mexanizm ishlashi mumkin. Bu shundan ko‘rinadiki, infeksion jarayonning har xil davrlarida har xil genlar ishlaydi, fag DNK sining uchastkalarini o‘qilishi vaqtga qarab sintezlanishni almashtirib turadi. Bunday axborotni o‘qilishi transkritsiya darajasida idora qilish deyiladi.
Ikkinchi tomondan, infeksion jarayonning rivojlanishiga qarab oqsil sintezining samaradorligi o‘zgarishi mumkin. Bu jarayonlarni mRNK ning har xil sinfiga kiruvchilari yo‘naltirib turadi. Bu usuldagi idora qilishga translyasiya darajasida idora qilish deyiladi.
.
RNK-tutuvchi viruslar oqsil sintezining regulyasiyasi
RNK-tutuvchi faglarni oqsili har xil infeksion jarayonning har xil davrida har xil oqsillar, har xil proporsiyada hosil bo‘ladi. Barcha fagospetsifik oqsillarni bitta molekula politsistron virus RNKsi kodlantiradi. Ularda oqsil sintezini regulyasiyasi translyasiya darajasida amalga oshadi
Hujayrada virus oqsillarining sintezining lokalizatsiyasi
Chechak viruslari va pikopHaviruslar guruhida virus-spetsifik oqsillar sitoplazmada amalga oshadi. Gerpes virusida virus antigenlari yadroda topilgan bo‘lsa ham, sintez avval sitolplazmada amalga oshib, so‘ngra tezgina yadroga o‘tishini isbotlangan.
Miksoviruslar bilan kasallangan hujayralarda esa kartina umuman boshqacha. Chunki virus nukleoproteidining oqsili yadroda aniqlangan, gemaglyutinin va neyraminidaza sitoplazmada sintezlanishi aniqlangan. Ammo ko‘plab olimlar barcha virus-spetsifik oqsillarni sitoplazmada lokaziyasiyalanishi gipotezasi tarafdorlaridirlar.