8-мавзу. Пулга талаб функцияси. Пул таклифи. Пул бозоридаги мувозанат

1. Пул тушунчаси ва унинг функциялари. Пул агрегатлари.

1) Қиймат ўлчови функцияси - пуллар умумий эквивалент сифатида ҳамма товарларнинг қийматини ўлчайди.

• 1) Қиймат ўлчови функцияси - пуллар умумий эквивалент сифатида ҳамма товарларнинг қийматини ўлчайди.
• 2) Муомала воситаси функцияси - пуллардан товарлар ва хизматларни харид қилиш ва сотишда фойдаланиш мумкин. Пуллар муомала (ёки айирбошлаш) воситаси сифатида жамиятни бартерли айирбошлашнинг ноқулайликларидан халос қилади.

3) тўлов воситаси функцияси - пуллар товарларнинг кредитга сотилишида тўлов воситаси сифатида фойдаланилади, бунинг зарурлиги товарларни ишлаб чиқариш ва сотишнинг шарт-шароитлари бир хилда эмаслиги, уларни ишлаб чиқариш ва муомаласи муддатининг турли хиллиги, ишлаб чиқаришнинг мавсумийлиги, ишчилар ва хизматчиларга иш ҳақининг тўланишида фойдаланилади.

• 3) тўлов воситаси функцияси - пуллар товарларнинг кредитга сотилишида тўлов воситаси сифатида фойдаланилади, бунинг зарурлиги товарларни ишлаб чиқариш ва сотишнинг шарт-шароитлари бир хилда эмаслиги, уларни ишлаб чиқариш ва муомаласи муддатининг турли хиллиги, ишлаб чиқаришнинг мавсумийлиги, ишчилар ва хизматчиларга иш ҳақининг тўланишида фойдаланилади.

4) жамғариш воситаси функцияси - пуллар энг ликвидли, яъни сарфлаш учун энг осон товар бўлганлиги сабабли улар бойликни сақлашнинг энг қулай шакли ҳисобланади.

• 4) жамғариш воситаси функцияси - пуллар энг ликвидли, яъни сарфлаш учун энг осон товар бўлганлиги сабабли улар бойликни сақлашнинг энг қулай шакли ҳисобланади.
• 5) жаҳон пуллари функцияси - ташқи савдо алоқалари ва халқаро иқтисодий алоқаларнинг ривожланиши жаҳон пулларининг пайдо бўлишини тақозо этди. Улар умумий тўлов воситаси, умумий харид қилиш воситаси ва ижтимоий бойликнинг умумий моддийлаштирилиши сифатида фаолият юритишади.

2. Пулга талабнинг кейнсча ва классик назариялари.