8-mavzu. Huquqiy tadqiqotlar va ularning turlari. Keys stadi (case study) metodi. Irac/creac usuli reja

C – conclusion / xulosa
Keltirilganlar asosida xulosa qilishmiz mumkinki, JK 276-moddasi qoidalariga ko‘ra, fuqaro A.ning qilmishi jinoyat deb topiladi.


CREAC – bu IRACning "ikki xulosali" shakli bo‘lib, bunda javoblarning boshida xulosa qisqa bayon qilinadi, oxirida esa batafsil xulosa beriladi. Qolgan qismlar o‘zgarishsiz qoladi.

CREACning tarkibiy qismlari va ularning mazmuni
Conclusion / Xulosa – ko'rib chiqilgan huquqiy vaziyat bo'yicha xulosaning qisqa bayoni (ushbu usuldan foydalanish ko'pincha talabaning ishini o'qiyotga o'qituvchining kazusning javobini bilishi bilan izohlanadi. Bunda o'qituvchi ishni o'qishga kirishishdan oldin talanaing kazusga pirovard natijada to'g'ri yechim topganligiga ishonch hosil qiladi va ko'proq talabaning ushbu yechimga qay yo'l bilan kelganligi, talabaning huquqiy faktlar asosida mushohada yurutishi va tadqiqot usullarini egallaganligiga ahamiyat qaratadi).
Rule / Qoida – yuqori qatlami nisbatan umumiy, quyi qatlamlari tor va aniq bo‘lgan ko'p qatlamli qoidani yaratishga harakat qiling. Misol uchun, yuqori qatlam qonunchilik matnidan kelib chiqishi mumkin, quyi qatlamlar esa normativ qoidani qo'llash uchun mo'ljallangan sudlar tomonidan taqdim etilgan ushbu qoidaning talqinlaridan iborat bo‘lishi mumkin. Ehtimol, turli qatlamlar uchun alohida manbalarga havola berish va iqtibos keltirish kerak bo'lar. Satrli (sahifa ostida beriladigan keng) iqtiboslardan qoching. Izohli qavslarda foydalanish ushbu bo'limda foydali bo'lishi mumkin: (1) izohlar, o'quvchiga ishning to'liq misollarini taqdim etishdan oldin har bir nufuzli manbaning markazi (fokusi)ni tushunishga yordam beradi va (2) ba'zi nufuzli manbalar faqat qoidalar manbayi sifatida foydali bo'lib, ammo ishlarni batafsil taqdim etish uchun mos maqsadga muvofiq bo'lmasligi mumkin.
Explanation / Izohlash, tushuntirish – muayyan holatlar uchun emas, balki qoidalar (qonun normalari) bo'yicha tashkil eting. Siz bitta nufuzli hujjatni bir necha paragrafda muhokama qilishingizga to‘g‘ri kelishi mumkin, chunki bitta nufuzli manba qoidaning bir necha komponentlariga tegishli ma'lumotlarni o'z ichiga olishi mumkin. Aniq mavzuga bag‘ishlangan jumlalar har bir xatboshi (abzats) uchun alohida mavzuni olib kirishi kerak; haddan tashqari bir-biriga o'xshashlik qayta ishlash zarurligini ko'rsatadi. Oldin ro'y bergan vaziyatlardan misollar keltirish o'quvchiga ushbu qoida oldin qanday qo‘llanilganligi haqida tasavvur beradi. Ishonarli ko‘rgazmalilik hal qiluvchi dalillar, sud qarorlari va ajrimlarini o'z ichiga oladi. Unutmangki, sizning o'quvchingiz siz tasvirlayotgan manbani ko'rmagan va sizning yozganingizni tushunishi uchungina o'sha manbani o'qishi shart emas, siz shunday yozingki, u bunga ehtiyoj sezmasin. Qoidaning ushbu abzatsda tushuntiriladigan jihatlarini ochib berishga xizmat qiladigan faktlarga e'tibor qarating; vakolatli organ taqdim etgan ayrim faktlar qonun bandining siz tahlil qilayotgan jihatlariga umuman aloqador bo'lmasligi mumkin, shu vaqtning o'zida boshqa faktlar esa qonun bandining boshqa abzatslarida ko‘rib chiqilgan jihatlariga aloqador bo'lishi mumkin. Sizning mijozingiz bilan bog'liq faktlar ushbu bo'limga kiritilmasligi kerak.
Application / Qo‘llash – faktlarni qiyoslashni qo‘llash, taqqoslash va bir-biridan farqlash, ajratish.
Conclusion / Xulosa – ko'rib chiqilgan huquqiy vaziyat bo'yicha batafsil yakuniy fikr, xulosa.