8-ma’ruza Ma’ruza-8: Bosimli quvurlarini sinab ko’rish. Nasos stansiyalari bosimli quvurlardagi gidravlik zarba va zarbaga qarshi vositalar

Ankerli tayanchlar ankerli tayanchlar kuvurning xar bir burilishida vat ugri kisimlarida esa xar bir 150 – 200 metrda kuvurni maxkam ushlab turishi uchun urnatiladi. Ankerli tayanchlar xarorat uzgarganda suvni kuvur devorlariga ishkalanishida ruy beradigan ukiy zurikishlarni, kuvur kirkimlari uzgargan tugri kisimlarida gidrostatik va gidrodinamik bosimlarni va burilishdagi markazdan kochma kuchlarni kabul kiladi. Ankerli tayanchlar konstruksiyasi buyicha yopik, kuvur tulik beton ichida berk va ochik buladi..



Ankerli tayanchlar orasiga konpensator va oralik tayanchlari urnatiladi.
Oralik tayanchlari kuvurga tasir kilayotgan kundalang kuchlarini kabul kiladi va osilib kolishdan ximoya kiladi. Oralik tayanchlari orasidagi masofa 10 – 20 m yoki 4 – 7 kuvur diametr. Konustruksiyasi buyicha egarli kichik 1 m gacha diametirlarda va xalkali ya’ni sirpanuvchi va kimirlovchi buladi.

Sirpanuvchi tayanch.1-beton tayanch, 2-sirpanuvchi tayanch, 3–tayanch xalkasi ,

4-kuvur , 5-montaj betoni .


Kompensatorda tuproklarni cho’kishi va xaroratini uzgarishida bo’lgan deformatsiyadan hosil bo’ladigan bo’ylama va kundalang ko’chishga imkon bera-di: kumilgan kuvurlar kompensatorlarga muxtoj emas ular uzunasiga kuvur-larni tuprokka ishkalanishini va nisbatan xarakatini o’zgarmasligidan deyarli deformatsiyalanmaydi. Kompensatorlar likopchali va muzasimon, ki-chik va katta kuvur diametirida, salnikli katta bosimda.


Nasos stansiya ichki komunnikatsiyasi.Nasos binosidagi quvurlar kommu-nikatsiyasi sxemasi nasoslarni birgalikda joylashishi va o’zaro almashtirib yoqilishi, nasos stansiyani puxta ishlashi va ularga qulay xizmat ko’rsata olishini belgilaydi. Nasos stansiya binosi ichida asosiy nasos so’rish va bosimli quvurlari armaturalari, ya’ni zadvijka, teskari va saqlovchi klapanlar, nazorat o’lchov apparaturasi, montaj moslamalari joylashtiri-ladi. Bundan tashqari nasos stansiya binosi ichida yordamchi texnik suv ta’mi-noti, yong’inga qarshi moy quritish va drenaj nasoslarining quvurlari joy-lashtiriladi. Nasos stansiya binosida quvurlar montaj va demontaj qilish, quvurlar va nasoslarni ko’zdan kechirish qulay bo’lish shartidan joy-lashtiriladi. Quvurlar bino ichida g’isht, beton, temir beton kanallariga, yerto’la xonasiga, mashzal po’li ostiga, nasos stansiya po’liga yotqiziladi.

So’rish quvurlar ichki stansion kommunikatsiyasi sxemasi:
A) aloxida so’rish quvurli nasoslarni joylashtirish;
B) ikkita nasosni bitta so’rish quvuri bilan joylashtirish;
V) aloxida quvurli uchta nasosli ikkita so’rish quvuri sxemasi
1^/, 1^// ,2,3,- zadvijkalar; 4-so’rish quvurlari; 5 – kollektor (ulovchi quvur); N – nasoslar

Nasos stansiya bosimli kommunikatsiyasi sxemasi:

A) nasos bilan suvni aloxida quvurlarda uzatish;
B i G) nasos soni juft bo’lganda ikkita quvurga suv uzatish;
V i D) nasoslar soni toq bo’lganda ikkita quvurga suv uzatish.
a-sxemasibosimli quvurlar uzun bo’lmaganda qo’llaniladi. Bu xolda
bosimli quvurlar soni nasoslar soniga teng. Xech qanday ulanishsiz eng
sodda sxema. Bosimli quvurlar uzun bo’lganda boshqa sxemalar
qo’llaniladi.