8-amaliy ish mavzu: alohida muhofaza qilinadigan tabiiy hududlar davlat kadastrini yuritish tartibini o‘rganish

Muhofaza etiladigan tabiiy hududlar davlat kadastri tarkibi:

• 
  muhofaza etiladigan tabiiy hududlar davlat kadastri ushbu hududlarning huquqiy maqomi, ularning jug‘rofiy holati, miqdori va sifatiga oid tavsiflari, ekologik, ilmiy, ma’rifiy, tarixiy va yerdan foydalanuvchilar, shuningdek hisobga olingan har bir obyekt bo‘yicha ushbu hududlardagi tabiiy resurslardan foydalanish xarakteri to‘g‘risidagi ma’lumotlardan iborat bo‘ladi.
  
• 
  Kadastr hujjatlari kartografiya, fotografiya, hisobot, hisobga olish materiallarini va boshqa materiallarni, muhofaza etiladigan tabiiy hududlarning holati to‘g‘risidagi, kadastr shakllarini tuzishda hisobga olinadigan ma’lumotlarni o‘z ichiga oladi.
  

Muhofaza etiladigan tabiiy hududlar kadastri Davlat ekologiya qo‘mitasi organlari tomonidan quyidagi uch darajada yuritiladi:

• 
  Respublika darajasida Davlat ekologiya qo‘mitasi tomonidan yuritiladi;
  
• 
  Viloyat (Qoraqalpog‘iston Respublikasi) darajasida Qoraqalpog‘iston Respublikasi Ekologiya va tarof-muhitni muhofaza qilish qo‘mitasi, viloyatlar va Toshkent shahar Ekologiya atrof-muhitni muhofaza qilish boshqarmalari;
  
• 
  Tuman (shahar) darajasida ekologiya va atrof-muhitni muhofaza qilish sohasidagi nazorat bo‘yicha tuman (shahar) inspeksiyasi.
  

Yer osti chuchuk suvlarining shakllanish hududlari bo‘yicha kadastr ma’lumotlari O‘zbekiston Respublikasi Davlat geologiya va mineral resurslar qo‘mitasi tomonidan tuziladi. Belgilangan shakldagi yakuniy ma’lumotlar umumiy kadastrga kiritish uchun ushbu Nizomda nazarda tutilgan muddatlarda Davlat Ekologiya qo‘mitasi organlariga taqdim etiladi.
Kadastr tadrijiy ravishda yuritiladi, shakllar bo‘yicha ma’lumotlar, hisobot yilidan keyingi yilning 1-yanvaridagi holat bo‘yicha, har yili bir marta taqdim etiladi.
Muhofaza etiladigan tabiiiy hududlar kadastri quyidagi asosiy shakllarni o‘z ichiga oladi:
1-shakl (yig‘ma) – “Muhofaza etiladigan tabiiy hududlar ro‘yhati”;
2-shakl – “Davlat qo‘riqxonalari, kompleks (landshaft) zakazniklar, tabiiy bog‘lar, davlat biosfera rezervatlarining yer-suv resusrlari”;
3-shakl – “Davlat qo‘riqxonalari, kompleks (landshaft) zakazniklar, tabiiy bog‘lar, davlat biosfera rezervatlarining o‘simlik dunyosi”;
4-shakl – “Davlat qo‘riqxonalari, kompleks (landshaft) zakazzniklar, tabiiy bog‘lar, davlat biosfera rezervatlarining hayvonot dunyosi”;
5-shakl – “Davlat tabiat yodgorliklarining, alohida tabiiy obyektlar va komplekslarni saqlash, ko‘paytirish va tiklash uchun hududlarning umumiy tavsifi”;
6-shakl – “Muhofaza etiladigan landshaftlarning, alohida tabiiy resurslarni boshqarish uchun hududlarning umumiy tavsifi”;
7-shakl – “Muhofaza etiladigan tabiiy hududlar tabiatni muhofaza qilish faoliyatining asosiy natijalari”.
Shakllarning tuzilishi va mazmuni Davlat ekologiya qo‘mitasi tomonidan belgilanadi.
XULOSA
Alohida muhofaza etiladigan tabiiy hududlar davlat kadastrini yuritish tartibini o‘rganishda Davlat kadastrlari yagona tizimiga tegishli davlat kadastrlari ma’lumotlarining tarkibi va ularni taqdim etish tartibi to‘g‘risida nizomga 5-ILOVA Muhofaza etiladigan tabiiy hudular davlat kadastri bo‘yicha tematik qatlamlar atributiv ma’lumotlari bilan tanishib chiqib, undan “Muhofaza etiladigan tabiiy hududlar” tematik qatlamining atributiv ma’lumotlari jadvalini tanlab oldik.
Ushbu jadvalda “Do‘rmon Milliy bog‘i” bo‘yicha atributiv ma’lumotlarni kiritdim, ya’ni obyektning nomi, toifasi, o‘rnashgan joyi, bo‘ysunuv darajasi, umumiy maydoni, tashkil qilingan sanasi va asosi, o‘rmon massivlari, butazorlar, ochiq yerlar hamda muhofaza zonasi kabi ma’lumotlarni kiritdim va ushbu kadastrning yuritilishi, DKYaTga qay tartibda va shaklda ma’lumotlar taqdim etilishi kerakligi haqida bilim va tushunchalarga ega bo‘ldim.
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR

1. 
   O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining “Do‘rmon” milliy bog‘ini tashkil etish to‘g‘risida” gi Qarori, 2014 yil 5-iyun 144-son
   
2. 
   O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1998 yil 10-martdagi 104-son qaroriga ILOVA “O‘zbekiston Respublikasining muhofaza etiladigan tabiiy hududlari davlat kadastrini yuritish tartibi to‘g‘risida”gi NIZOM
   
3. 
   I.Ixlosov, D.M.Rizayeva “Davlat kadastrlari asosi” 2019
   
4. 
   Internet saytlari:
   

https://www.lex.uz/acts/-2404266
https://lex.uz/docs/-2411987