8- mavzu. Davlat budjeti, soliqlar va davlat qarzi reja

8.1-rasm. Soliq yuki dinamikasi

6

 

Keyingi  yillardagi  soliq  siyosatining  asosiy  yo‗nalishlarida  soliq  yukini 

muntazam kamaytirib borish tendensiyasi kuzatilib kelinmoqda, o‗z navbatida ushbu 

holat 2017 yilda ham kuzatildi va iqtisodiyotga ijobiy ta‘sir etdi. 

8.1-rasm  ma‘lumotlaridan  ko‗rinadiki,  soliq  yuki  darajasi  Respublikamizda 

izchillik  bilan  kamayib  bormoqda.  Agar  ushbu  ko‗rsatkich  2000  yilda  YaIMga 

nisbatan    soliq  yuki  28,0%ni  tashkil  etgan  bo‗lsa,  2008  yilga  kelib  4,8  punktga 

(23,5%),  2014  yilda  esa  8,0  punktga  kamaydi  va    2018  yilda  YaIMga  nisbatan 

19,4%ni tashkil etdi. 

Izchillik  bilan  amalga  oshirilayotgan,  birinchi  navbatda  soliq  yukini 

kamaytirishga 

qaratilgan 

oqilona 

soliq 

siyosati 

iqtisodiyotdagi 

tarkibiy 

o‗zgarishlarga,  xo‗jalik  yurituvchi  sub‘ektlarning  ishbilarmonlik  faolligi  va 

moliyaviy barqarorligini yuksaltirishga xizmat qilmoqda. 

Soliq  yukini  iqtisodiyotdagi  tarkibiy  o‗zgarishlarni  e‘tiborga  olgan  holda 

kamaytirib  borish  o‗z  samarasini  berdi.  Milliy  bozorni  mahalliy  tovarlar  (xizmat, 

ish)lar  bilan  to‗yintirayotgan,  eksportga  mahsulot  chiqarayotgan,  ichki  va  tashqi 

investitsiyalarni  ishlab  chiqarishga  jalb  qilayotgan,  shuningdek,  kichik  biznes 

sub‘ektlari  shaklidagi  soliq  to‗lovchilarga  soliq  imtiyozlarining  kengaytirilishiga 

qaramasdan yalpi ichki mahsulot va davlat budjetining daromadlar hajmida yil sayin 

o‗sish  ta‘minlanmoqda.  Soliq  yukining  kamayishi  nafaqat  umumiy  hajmda, 

shuningdek, uning tarkibi bo‗yicha ham kamayishga erishildi.