8- мавзу. Бозор ва таваккалчилик маъруза хажми – 2соат


Таваккалчиликка булган муносабат



Download 321,7 Kb.
bet2/10
Sana10.07.2022
Hajmi321,7 Kb.
#769470
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
2. Таваккалчиликка булган муносабат
Юкоридагимисолда курдикки, иккала иш жойида хам кутиладиган даромад 4500 сумни ташкил килади. Демак, ким таваккалчиликка бориш га мойил булмаса, иккинчи иш жойи га боради, нима учун деганда бу иш жойида кутиладиган даромад камрок таваккалчилак билан боглик. Энди фараз килайлик, биринчи иш жойидагихар бир натижа га 200 сумдан кушайлик. Унда кутиладиган натижа 4500 сумдан 4700 сум га ошади.
Куйидаги3-жадвалда янгидаромаднинг натижалари келтирилган.
Биринчи иш жойи учун: кутиладиган даромад 4700 сум. Дисперсия 2250000 сум.
Иккинчи иш жойи учун: кутиладиган натижа 4500 сум. Дисперсия 9900 сум.
3-жадвал.

Иш жойи

1-натижа

Квадратик четланиш

2-натижа

Квадратик четланиш

Биринчи

6200

2250000

3200

2250000

Иккинчи

4510

100

3510

980100



Биринчи иш жойида кутиладиган даромад иккинчи иш жойидагидан юкори, лекин у юкори таваккалчилик (йукотиш) билан боглик. Кайси иш жойи устунрок деганда, бу саволнинг ечими танловчи шахснинг узи га боглик. Тадбиркор шахслар юкори таваккалчилик га э га булса хам кутиладиган даромад юкорирок булган иш жойини танлайди, консервативрок (уз гаришлардан узини олиб кочувчи) шахслар кутиладиган даромад камрок булса хам, камрок таваккалчилик билан боглик ишни, яъни иккинчи иш жойини танлайди.
Таваккалчилик га карши булган инсон деганда шундай инсон тушуниладики, кутиладиган даромад берилганда, у таваккалчилик билан боглик натижалар га нисбатан, кафолатланган натижани устун куради. агар таваккалчилик га карши инсонни истеъмолчи деб карасак ва у оладиган даромади га истеъмол товарлар мажм гасини сотиб олиб, уни истеъмол килишдан маълум даражада наф олади деб фараз килсак, биз истеъмолчининг таваккалчилик билан боглик даромадининг нафлик даражаси билан кандай боглик эканлигини куришимиз мумкин (1-расм). Таваккалчиликка карши инсон даромади паст даражадагичекли нафликка э га эканлигини курамиз. Расмдан куриш мумкинки, хар бир бирлик кушимча даромад га тугри келадиган кушимча нафлик даромад ошиши билан камайиб бормокда. Масалан, 20-30 мину сумлик даромад оралигидагихар мину сум даромад га 0,8 бирлик наф тугри келса, 31-мину сумлик даромад га 0,6 наф бирлигитугри келаяпти). Чекли нафликни камайиши инсонларда таваккалчилакка салбий муносабатини кучайтиради. Шунинг учун хам таваккалчилик га бориш га мойилликнинг йуклигикупчилик инсонлар га хосдир. Таваккалчилик улар учун огир синовдек хисобланади ва улар маълум компенсация булгандагина таваккалчиликка бориши мумкин.

1-расм. Таваккалчиликка мойил булмаган холат.


Таваккалчиликка бефарк карайдиган инсон шундай инсон хисобланадики, кутиладиган даромад берилганда, у кафолатланган натижа билан таваккалчилик билан боглик натижаларни танлаш га бефарк карайди. Таваккалчиликка нейтрал карайдиган инсон учун уртача фойда мухим хисобланади. Уртача киймат га нисбатан чекланишлар бир-бири билан кискариб, умумий четланишлар нол га тену булгани учун хам ушбу четланишлар уни кизиктирмайди. Таваккалчиликка бефарклик координата бошидан чикадиган тугри чизик сифатида ифодаланиши мумкин (2-расм).


Таваккалчиликка мойил булган инсон, шундай инсон хисобланадики, кутиладиган даромад берилганда у кафолатланган натижа га кура таваккалчилик билан боглик натижани устун куради.

2-расм. Таваккачиликка бефарклик.


Таваккалчиликка кизикадиган инсон ундан бахра олади. Бундай турдагиинсонлар га уз такдирини синаб куришдан бахраманд булиш учун баркарор даромаддан воз кеча оладиган инсонлар киради. Улар ютиш эхтимоли га юкори бахо бериб юборадилар. Таваккалчиликка мойиллик графигикескин суръатда ортиб бораётган парабола графигиоркали ифодаланиши мумкин (3-расм).

3-расм. Таваккалчиликка мойиллик


Хаётда ва умуман барча бозор субъектлари таваккалчиликни эътибор га олади. Кучалардаги, бозорлардагихар хил фириб гарлар таваккалчиликка мойил инсонлар хисобидан бойлик орттирса, сугурта компаниялари таваккалчиликка мойил булмаган инсонларни йукотишларини камайтириш га хизмат киладилар.



Download 321,7 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish